ژاپن؛ از میزبانی مذاکره با طالبان تا کنفرانس اقتصادی افغانستان

 در فاصله کمتر از یک ماه ژاپن میزبان 2 نشست مهم بود در عرصه سیاست و اقتصاد افغان بود که اکنون به نظر می‌رسد میان این 2 ارتباطی وجود داشته است.

ژاپنی‌ها در سیاست پیرو اصول دیپلماسی آمریکایی هستند و از نظر اقتصادی نیز جزء اقتصادهای پیش‌رو دنیا تلقی می‌شوند.

این کشور از موج بحران اقتصادی دنیا، جان به سلامت برده و همیشه روندی رو به رشد و توسعه داشته‌است.

توکیو از ابتدای حضور نیروهای خارجی در قالب نیروهای ائتلاف بین‌المللی علیه تروریسم و پس از آن در برنامه‌هایی نظیر تأمین نیازهای مادی و مالی دولت افغانستان و همچنین احیای زیربناهایی چون آموزش‌وپرورش، بهداشت و... نقش فعال و موثری در افغانستان داشته و چندین کنفرانس بزرگ با موضوع افغانستان را از سال 2001 تاکنون میزبانی کرده است.

با این حال، به درستی روشن نیست که آیا تبعیت از مدل آمریکایی دیپلماسی، موجب فعالیت چشمگیر ژاپن در افغانستان است؛ یا عوامل دیگری نیز در این امر دخیل است؛ اما آنچه تحولات اخیر را از موارد مشابه خود در گذشته متمایز و برجسته می‌کند، همزمانی 2 رویداد مهم در 2 حوزه جداگانه سیاست و اقتصاد افغانستان است.

رویداد اقتصادی که در واقع بزرگ‌ترین و در نوع خود بی‌سابقه ترین رویداد با موضوع افغانستان طی یک دهه پسین محسوب می‌شد، کنفرانس توکیو بود.

کنفرانسی که به یک معنا آخرین گردهمایی بزرگ بین المللی برای آینده اقتصادی افغانستان بود و بر همین اساس 2 طرف انتظار داشتند به چشمداشت‌های حداکثری آنها از همدیگر، توجه جدی صورت گیرد.

به همین منظور، کنفرانس توکیو را شماری از ناظران، آزمونی قلمداد کردند که در آن، 2 طرف معامله باید نسبت به تعهدات طرف مقابل، متقابلا متعهد به رعایت یک سری شرایط نیز می‌شدند.

دولت افغانستان سرانجام موفق شد تعهد و اعتماد جامعه جهانی نسبت به این کشور را طی ده سال آتی به دست آورد و در این میان، 16 میلیارد دلار از سوی کشورهای کمک کننده در عرض چهار سال آینده به افغانستان پرداخت خواهد شد.

اما از جانب دیگر، تصور هم نمی‌شد که نشست غیر رسمی نمایندگان شورای عالی صلح با طالبان و حزب اسلامی در دانشگاه خصوصی "دوشیشه" در شهر "کیوتو" ژاپن به اندازه‌ای مهم باشد که بتوان به سادگی آن را یک روند تصور کرد؛ روندی که به گونه تنگاتنگ با دستاورد توکیو در عرصه اقتصادی گره بخورد و 2 رویداد در 2 شهر مختلف کشوری واحد، سرآغاز یک تحول عظیم در عرصه‌های صلح و اقتصاد افغانستان قرار گیرند.

اما در کمال ناباوری رئیس جمهور افغانستان اکنون به صراحت اذعان کرده است که طالبان و حزب اسلامی، در دانشگاه دوشیشه متعهد شده‌اند که با دولت افغانستان مذاکره خواهند کرد؛ تحولی که به باور حامد کرزی، "بسیار مهم" است و باید ادامه پیدا کند: "این گفتگوها بسیار مهم بود و قاری دین محمد، از اعضای ارشد گروه طالبان اعلام کرد که آنها (طالبان) آماده‌اند با دولت گفتگو کنند. این اقدام دانشگاه دوشیشه یک اقدام خوب بود و در آینده هم ادامه خواهد یافت."

کرزی همچنین از آزادی زندانیان طالبان از گوانتانامو نیز استقبال و حمایت کرد و گفت: "در مورد رهایی زندانیان طالبان از زندان گوانتانامو باید گفت که کاملا از آن حمایت می‌کنیم. ما 3 ماه پیش هیئتی به گوانتانامو فرستادیم و با زندانیان طالبان مصاحبه کرد. ما خواهان رهایی اعضای طالبان هستیم. اگر به افغانستان می‌آیند ما خوش آمد می‌گوییم و اگر هم خواستند، می‌توانند به قطر بروند و به خانواده‌های‌شان بپیوندند."

این نشان می‌دهد که آنچه اکنون در ژاپن جریان دارد تحولی واقعی در 2 عرصه مهم اقتصاد و سیاست افغانستان است؛‌ اما نیازمند مدیریتی هوشمندانه و مبتنی بر اصل حفظ دستاوردهای دولت و مردم افغانستان در ده سال گذشته است؛ در غیر آن، دولت و مردم افغانستان نتیجه را به نیروهای مسلح مخالف دولت و قدرت‌ها و دست‌های پشت پرده آنها واگذار خواهند کرد.

منبع: خبرگزاری صدای افغان