بانک مقالات زراعت و باغبانی

زيره سبز يکي از گياهان دارويي مهم صادراتي کشور است و کشت آن در مناطق خشک و نيمه خشک ايران که آب عامل محدود کننده کشاورزي محسوب مي شود از توجيه اقتصادي بالايي برخوردار است. براي تعيين حد آستانه شوري و دما و اثرات توام اين دو عامل بر جوانه زني زيره سبز، آزمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي و در 3 تکرار در آزمايشگاه انجام گرفت. به اين ترتيب که سطوح شوري صفر، 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14و 16 دسي زيمنس بر متر از نمك هاي کلريد سديم و کلريد کلسيم با نسبت هاي مولي 5 به 1 و سطوح دمايي صفر، 2، 4، 6، 8، 10 و 12 درجه سانتي گراد در نظر گرفته شد. نتايج مربوط به اثرات شوري بر روي جوانه زني نشان داد که درصد و سرعت جوانه زني به ترتيب تا آستانه 30.6 (±0.55) و 3.02 (±0.83) دسي زيمنس بر متر بدون تغيير مانده و در سطوح شوري بالاتر به طور خطي کاهش يافت، به طوري که به ازاي هر واحد افزايش شوري، درصد جوانه زني به ميزان (r²=0.98**)-4.49 و سرعت جوانه زني (r²=0.97**)-0.147 بذر در روز کاهش نشان داد. همچنين با افزايش دما تا 4 درجه سانتي گراد، درصد و سرعت جوانه زني افزايش يافت و در دامنه دماي 4 تا 8 درجه سانتي گراد بيشترين جوانه زني با بالاترين سرعت مشاهده شد، سپس با افزايش دما از ميزان جوانه زني كاسته شد. بين تيمارهاي 4، 6 و 8 درجه سانتي گراد اختلاف معني داري از نظر خصوصيات جوانه زني وجود نداشت، اما بين تيمارهاي صفر و 2 با اين سه تيمار و تيمارهاي 10 و 12 درجه سانتي گراد اختلاف معني داري مشاهده شد (05/0>P). نتايج آناليز اثرات متقابل درجه حرارت و شوري بر درصد و سرعت جوانه زني نشان داد كه تاثير دما و شوري بر اين خصوصيات غير خطي مي باشد. در كليه سطوح شوري با افزايش دما درصد جوانه زني افزايش يافت و در دماي بين 4 تا 10 درجه سانتي گراد به حداكثر خود رسيد. بر اساس نتايج اين تحقيق سرعت جوانه زني در محدوده دمايي فوق آستانه بالاتري از شوري (بيش از 5 دسي زيمنس بر متر) را تحمل خواهد كرد. به طور كلي نتايج اين تحقيق كه در شرايط آزمايشگاهي انجام شد اطلاعات مقدماتي را در مورد خصوصيات جوانه زني زيره سبز به شوري و درجه حرارت فراهم ساخت. در تكميل اين نتايج اجراي آزمايشات بعدي در محيط خاك ضروري به نظر مي رسد.