بانک مقالات زراعت و باغبانی

به منظور ارزيابي عکس العمل جوانه زني بذر دو گونه گياه دارويي اسفرزه (Plantago ovata) و پسيليوم (Plantago psyllium) به تيمارهاي مختلف شوري و خشکي، آزمايشي فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي با سه تکرار انجام شد. در اين آزمايش فاکتور اول گونه گياهي در دو سطح (اسفرزه و پسيليوم)، فاکتور دوم نوع تيمار شوري و خشکي در هفت سطح (کلريد سديم، کلريد پتاسيم، سولفات سديم، سولفات پتاسيم، تيمار ترکيبي کلريد سديم و سولفات سديم، تيمار ترکيبي کلريد پتاسيم و سولفات پتاسيم و پلي اتيلن گلايکول 6000) و فاکتور سوم سطوح مختلف تنش در شش سطح (صفر، 4/0- ، 8/0- ، 2/1- ، 6/1- و 2- مگاپاسکال) در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني و طول گياهچه بذور. تاثير سطوح مختلف تنش بر جوانه زني اسفرزه و پسيليوم معني دار بود به نحوي که با افزايش شدت تنش، جوانه زني کاهش يافت و اين كاهش در سطوح 6/1- و 2-  مگاپاسکال بسيار شديد بود. واكنش گونه هاي اسفرزه و پسيليوم در پاسخ به تيمارهاي شوري و خشکي جوانه زني متفاوت بود به نحوي که ميانگين درصد و سرعت جوانه زني اسفرزه در تيمارهاي مختلف از پسيليوم بهتر بود ولي در پسيليوم طول گياهچه بيش از اسفرزه بود. تيمارهاي مختلف شوري و خشکي نيز تاثير متفاوتي بر جوانه زني اسفرزه و پسيليوم داشتند به نحوي که کلريد پتاسيم و پلي اتيلن گلايکول 6000 به ترتيب کمترين و بيشترين تاثير را در کاهش شاخص هاي جوانه زني داشتند. همچنين مشاهده شد نمک هاي سديم در مقايسه با نمک هاي پتاسيم سميت بيشتري دارند و تاثير بيشتري بر شاخص هاي جوانه زني گذاشتند. به علاوه يون سولفات در مقايسه با يون کلريد تاثير شديدتري بر کاهش جوانه زني داشت. اين امر نشان مي دهد در شرايط تنش، پتانسيل اسمزي تنها عامل موثر بر جوانه زني نبوده و يون هاي مختلف تاثيرات متفاوتي بر جوانه زني بذور دارند.