بانک مقالات زراعت و باغبانی

توليد گندم ديم، به علت وابستگي به عوامل اقليمي، نوسانات زيادي نشان مي دهد. از آنجايي که گندم نقش اساسي را در امنيت غذايي کشور ايفا مي کند، تخمين پيش از موعد ميزان عملکرد گندم، کمک موثري در تصميم گيريهاي کلان خواهد بود. در مطالعه اي امکان پيش بيني عملکرد گندم ديم در استان خراسان به وسيله داده هاي بارندگي و خاکشناسي و با استفاده از مدل تجربي رگرسيوني مورد بررسي قرار گرفت. به اين منظور اطلاعات عملکرد گندم ديم مناطق عمده ديمکاري در استان خراسان (بجنورد، شيروان، فاروج، اسفراين، قوچان، درگز، مانه - سملقان و راز - جرگلان) در طي سالهاي 1362 تا 1383 از سازمان جهاد کشاورزي استان خراسان دريافت شد. از آمار بارندگي به صورت ساليانه (از مهر تا مهر)، ماهيانه فصل رشد گياه ( بارندگي ماهيانه از آبان تا خرداد) و مجموع بارندگي در فصل رشد گندم (مجموع بارندگي 8 ماهه از آبان تا خرداد) استفاده گرديد. براي تعيين بافت خاک، از خاک مزارع ديم در مناطق ياد شده 59 نمونه برداشت گرديد. براي محاسبه مقدار رطوبت خاک در نقاط ظرفيت زراعي و پژمردگي دايم از توابع انتقالي استاندارد استفاده گرديد. مقدار آب در دسترس خاک از تفاضل مقدار آب در نقطه ظرفيت زراعي و نقطه پژمردگي دايم به دست آمد. نتايج بررسي 10 مدل مختلف رگرسيوني بدست آمده نشان داد که بارندگي در ماههاي فروردين، خرداد، آبان و اسفند، مقدار رطوبت خاک در نقاط FC و PWP و درصد رس خاک مهمترين متغيرهاي تعيين کننده عملکرد گندم ديم بودند. بهترين معادلات بدست آمده بر اساس مقدار شاخصهاي آماري عبارت بودند از 1- مدل رگرسيوني مبتني بر بارندگي ماههاي فروردين، خرداد، آبان، ميزان رطوبت در نقطه  FC و pwp (RMSE=27.3، R2=0.78) و 2- مدل رگرسيوني پيش بيني عملکرد بر اساس مجموع بارندگي در فصل رشد گندم، درصد رس خاک و ميزان رطوبت در نقطه FC و PWP (RMSE=33.9، R2=0.71) در اين مطالعه مشخص شد که در صورت نياز، مي توان عملکرد گندم ديم را تنها بر اساس مقادير بارندگي در ماههاي فروردين و آبان نيز با دقت قابل قبولي تخمين زد.

 نسخه قابل چاپ