بانک مقالات زراعت و باغبانی

يكي از محصولات مهم صادراتي كشور پسته مي باشد كه نقش زيادي در صادرات غيرنفتي داشته و سالانه بيش از 400 ميليون دلار ارزآوري دارد، اما توليد اين محصول در مراكز عمده توليد آن با مشكل كمبود آب روبرو مي باشد كه مديريت نهاده ها و استفاده بهينه از آنها مي تواند تا حد زيادي در رفع اين معضل كمك نمايد. در اين تحقيق با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي دو مرحله اي با 228 كشاورز پسته كار در منطقه رفسنجان مصاحبه شد و سپس براساس دو سناريوي حداكثر سازي سود 7793 متر مكعب در هكتار است، كه با توجه به سطح زيركشت پسته در منطقه كه حدود 110 هزار هكتار مي باشد در صورتي كه كشاورزان براساس حداكثر سازي سود، آب مصرف كنند، معضل اضافه برداشت آب از منابع زيرزميني كه هم اكنون حدود 154 ميليون متر مكعب مي باشد تا حد زيادي رفع خواهد شد. همچنين با استفاده از حداقل سازي هزينه مقدار بهينه آب را مورد بررسي قرار داده ايم، نتايج اين سناريو نيز نشان مي دهد اگر كشاورزان براساس حداقل سازي هزينه عمل كنند مقدار بهينه آب بطور متوسط برابر 7294 متر مكعب در هكتار مي باشد، نظر به اينكه هم اكنون هر بهره بردار به طور متوسط 9104.8 متر مكعب آب مصرف مي كند در صورتي كه كشاورزان براساس حداقل سازي هزينه عمل نمايند مقدار برداشت از منابع زيرزميني آب به ميزان 181 ميليون متر مكعب كاهش مي يابد. همچنين با استفاده از روش تحليل فراگير داده هاDEA) ) كارائي فني، تخصيصي و اقتصادي بهره برداران محاسبه گرديد كه نتايج نشان مي دهد كه متوسط كارائي فني، تخصيصي و اقتصادي كشاورزان به ترتيب برابر 0.721 ، 0.819 و 0.613 مي باشد. اختلاف بين كارائي بهره برداران نشان مي دهد با بكارگيري مقدار بهينه نهادها مي توان توليد را به مقدار زيادي افزايش داد.