پاسخ به:بانک مقالات زراعت و باغبانی
پنج شنبه 8 تیر 1391 3:35 PM
18 : پژوهش و سازندگي زمستان 1386; 20(4 (پي آيند 77) در زراعت و باغباني):153-163. |
اثر تنش شوري و كم آبي بر جوانه زني بذور سور گوم علوفه اي و ارزن مرواريدي |
خالص رو شيوا,آقاعليخاني مجيد* |
* گروه زراعت |
ارزيابي تحمل گياهان زراعي به تنش هاي زيست محيطي به ويژه در خلال مرحله جوانه زني و سبز شدن عامل مهمي در انتخاب آن ها براي كشت در شرايط مختلف مي باشد. از آن جا كه ارزيابي هاي معمول در شرايط مزرعه اي از يك سو زمان بر و از سوي د يگر تحت تاثير عوامل غير قابل كنترل متعددي از جمله عوامل خاكي، اقليم و عمليات زراعي مي باشند، بنابراين با استفاده از يك روش آزمايشگاهي تحت شرايط كنترل شده، امكان ارزيابي سريع و نسبتا دقيق عكس العمل گياهان به تنش فراهم مي گردد. در همين راستا و به منظور بررسي عكس العمل بذور رقم اسپيد فيد سور گوم علوفه اي (Sorghum bicolor L.) و رقم نوتريفيد ارزن مرواريدي (Pennisetum americanum) به تنش هاي شوري و كم آبي در مرحله جوانه زني دو آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با دو تكرار و تحت شرايط محيطي كنترل شده انجام شد. در آزمايش اول اثر سطوح تنش شوري (ds/m(44.2، 40، 33، 26.5، 22، 17.6، 13.2، 9.2، 4.4، 0) ناشي از كلريد سديم (NaCl) و در آزمايش دوم اثر سطوح تنش كم آبي MPa (-1.0، -0.9، -0.8، -0.7، -0.6، -0.5، -0.4، -0.3، -0.2، -0.1) ناشي از ماد ه پلي اتيلن گليكول6000 (PEG 6000) بر شاخص هاي جوانه زني بذور سور گوم و ارزن در ظروف پتري و به روش بين كاغذ مورد بررسي قرار گرفت. صفاتي كه در اين آزمايش ها اندازه گيري شدند عبارت بودند از: سرعت جوانه زني، بنيه بذر، طول ريشه چه و ساقه چه، وزن خشك ريشه چه و ساقه چه و درصد جوانه زني. نتايج نشان داد كه بذور سور گوم نسبت به بذور ارزن در شرايط تنش كم آبي و شوري، تحمل بيشتري از خود نشان مي دهند. به طوري كه در سطوح تنش مشابه درصد جوانه زني و بنيه بذر رقم اسپيدفيد سور گوم بيشتر از رقم نوتريفيد ارزن بود. هر چند تشديد تنش تا شوري dS/mو 9.2 و كم آبي -0.4MPa تفاوت معني داري در سرعت جوانه زني ايجاد نكرد اما در تنش هاي شديد تر وزن و طول ريشه چه و ساقه چه به طور معني داري كاهش يافت. بيشترين همبستگي مثبت (r=0.98) بين سرعت جوانه زني و درصد جوانه زني به دست آمد، از اين رو مي توان اظهار د اشت انتخاب رقم با درصد جوانه زني بالا مي تواند افزايش سرعت جوانه زني و استقرار بهتر گياهچه را به دنبال داشته باشد. همچنين همبستگي بالا و مثبت (r=0.97) موجود بين وزن خشك ريشه چه و وزن خشك ساقه چه حاكي از آن است كه تجمع ماده خشك بيشتر در ريشه چه و افرايش وزن آن باعث افزايش جذب آب و املاح مفيد موجود در آب گشته و در نتيجه رشد ساقه چه و وزن آن را افزايش داده است. |
كليد واژه: تنش كم آبي، تنش شوري، جوانه زني، سور گوم علوفه اي، ارزن مرواريدي |
نسخه قابل چاپ |