مقالات منابع طبیعی

بررسي صفات مورفولوژيك در ميوه گونه بلوط دارمازو (Quercus infectoria Oliv.) در مناطق جنگلي استان كردستان، با هدف دستيابي به دامنه تغييرات صفات كمي و يافتن حالات مختلف بروز صفات كيفي در اندام ميوه اين گونه كه يكي از عناصر اصلي جنگلهاي بلوط استان مي باشد، انجام گرديد. بدين منظور از 26 كانون جنگلي در شهرستانهاي بانه (16 كانون) و مريوان (10 كانون)، تعداد 390 نمونه گياهي داراي ميوه جمع آوري و سپس تعداد 17 صفت مورفولوژيك خاص موجود در ميوه، شامل 11 صفت از دسته صفات كمي و 6 صفت از دسته صفات كيفي، اندازه گيري و ثبت شد. در نهايت داده هاي بدست آمده در قالب طرح آماري آشيانه اي و مدل كاملا تصادفي توسط نرم افزارهاي Mstatc، Minitab و Genstat مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. بر اساس نتايج بدست آمده از بررسي تعداد 11 صفت كمي مشخص گرديد كه در صفات مربوط به دانه (4 صفت) متغيرترين صفت متعلق به طول خامه دانه (كوچكترين خامه به طول 0.5 ميلي متر و بلندترين آن 3 ميلي متر) با ضريب تغيير 34% بوده و كم تغييرترين صفت، طول دانه (كوچكترين دانه به طول 2.6 سانتي متر و بلندترين آن 6 سانتي متر) با ضريب تغيير 13% مي باشد. در گروه صفات كمي مربوط به كاسه ميوه (7 صفت) نيز صفت طول دم ميوه از ساير صفات متغيرتر بوده (كوتاهترين دم ميوه 0.1 سانتي متر و بلندترين آن 3.4 سانتي متر) و ضريب 61% داشته و صفت تعداد مارپيچ فلسها (كمترين 5 مارپيچ و بيشترين 10 مارپيچ فلسي) با ضريب تغييرات 12%، كم تغييرترين صفت در اين گروه بوده است. همچنين نتايج حاصل از بررسي تعداد 6 صفت كيفي در ميوه نشانگر آن است كه در گروه صفات مربوط به دانه (2 صفت)، صفت شكل دانه متغيرترين صفت بوده و سه حالت مختلف (بيضي، استوانه اي، تخم مرغي) دارد كه 49.5 درصد دانه ها استوانه اي شكل مي باشند. در صفت ناف دانه ها نيز 63.8 درصد دانه ها داراي ناف صاف هستند. گروه صفات كيفي كاسه ميوه (4 صفت) نيز نسبت به صفات دانه از تنوع كمتري برخوردار بوده و هر يك از صفات دو حالت دارند و 89 درصد كاسه ها استوانه اي شكل و 11 درصد گرد هستند و 50.5 درصد كاسه ها داراي قاعده گرد و 49.5 درصد در قاعده گوه اي شكل مي باشند. در خصوص فلسهاي جدار كاسه نيز 80.8 درصد داراي فلسهاي نامشخص و 19.2 درصد فلس مشخص هستند. همچنين 36.9 درصد فلسها داراي نوك مشخص و 63.1 درصد نوك نامشخص دارند.

 نسخه قابل چاپ