مقالات پژوهش هاي حبوبات ايران

به منظور بررسي خصوصيات فنولوژيک، مورفولوژيک، اجزاي عملکرد و عملکرد دانه 17 ژنوتيپ متحمل به سرماي عدس به همراه يک توده محلي رايج (رباط) در کاشت پاييزه (21 مهرماه) تحت شرايط آبياري تکميلي، آزمايشي در سال زراعي 86-1385 در مزرعه تحقيقاتي دانشکده کشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد، در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار اجرا شد. آبياري در طي فصل رشد در سه نوبت شامل بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبياري اول و نيز در آغاز گلدهي انجام شد. بر اساس نتايج، تفاوت بين ژنوتيپ ها از نظر کليه صفات اندازه گيري شده معني دار بود (p£0.05). محدوده رشد رويشي (سبزشدن تا گلدهي) در بين بوته ها از حداقل 102 تا 150 روز و تعداد شاخه در بوته از حداقل 5 تا حداکثر 24 شاخه در بوته متغير بود ضمن اين که گستره ي عملکرد دانه از حداقل 76 گرم درمترمربع در ژنوتيپ MLC13 تا حداکثر 379 گرم در مترمربع در ژنوتيپ MLC20 مشاهده شد.
همبستگي بين عملکرد دانه با طول دوره رشد رويشي (**0.79=r)، دوره رشد زايشي (**0.83=r)، ارتفاع بوته (**0.68=r)، تعداد شاخه در بوته (**0.68=r)، مجموع طول شاخه دربوته (**0.56=r) و تعداد غلاف در بوته (**0.80=r)، مثبت و معني دار بود. با توجه به پايين بودن ميانگين عملکرد دانه عدس در کشت رايج در ايران و نيز با توجه به افزايش حدود چهار برابري ميانگين عملکرد دانه در ژنوتيپ هاي مورد آزمايش، آنتظار مي رود در صورت استفاده از ژنوتيپ هاي مقاوم به سرما در کشت پاييزه در شرايط آبياري تکميلي، عملکرد عدس افزايش چشمگيري داشته باشد.