بانک مقالات بیماریهای گیاهی

در سال 1386 شيوع عامل بيماري پوسيدگي ريشه در سه مرحله نمونه برداري در مراحل مختلف رويشي لوبيا، V3 (بازشدن اولين برگ مركب)، R6-7 (از گلدهي تا تشكيل غلاف) و R9 (رسيدن غلاف) در 13 مزرعه در استان زنجان مشاهده شد. علايم بيماري بصورت زردي برگها، پژمردگي بوته و تغيير رنگ بافت آوندي ريشه به قهوه اي متمايل به قرمز تا سياه بود. گاهي نيز ميكرواسكلروتهاي عامل بيماري در قسمتهاي مغز ساقه آلوده قابل مشاهده بودند. اين قارچ از %26.5 نمونه هاي ريشه لوبيا جمع آوري شده از مزارع جداسازي شد و به روي محيط كشت PDA توليد كلني سفيد تا خاكستري و ميكرواسكلرتهاي سياه رنگ فراوان به قطر mm 50-110 كرد. تنها دو جدايه قارچ عامل بيماري به روي قطعات گياهچه لوبيا در محيط كشت آب- آگار توليد پيكنيديوم هاي سياهرنگ به قطر mm 100-150 و كنيديوم هاي بيرنگ بيضوي تا تخم مرغي شكل به ابعاد mm 5-10 × 15-19 كردند. مشخصات قارچ جدا شده از نمونه هاي ريشه با قارچ CMI no. Macrophomina phaseolina (Holliday and Punithalingam, 275, 1970) كاملا مطابقت داشت. براي اثبات بيماريزايي، در زمان كاشت سه عدد بذر برنج كلنيزه شده با قارچ فوق در مجاورت بذور لوبيا قرار داده شد (Rusuku et al. Plant Dis. 81:445-9, 1997). پس از گذشت سه هفته، علايم زردي و پژمردگي ظاهر و قارچ M. phaseolina از گياهان مايه زني شده جداسازي شد. صرفنظر از محل مزرعه، ميانگين فراواني عامل بيماريزا از نمونه ها از V3 تا R6-7 افزايش معني دار و از R6-7 تا R9 كاهش غير معني دار داشت. افزايش فراواني M.phaseolina از V3 تا R6-7 ممكن است بدليل كاهش رطوبت خاك در اثر بارندگي كمتر در مرداد (R6-7) باشد. برعكس، افزايش بارندگي در شهريور (R9) مي تواند از دلايل كاهش عامل بيماريزا از R6-7 تا R9 بحساب آيد. پوسيدگي زغالي به روي هر سه رقم مورد كشت در استان زنجان، چيتي، قرمز و سفيد، مشاهده شد. اين اولين گزارش از M. phaseolina عامل بيماري پوسيدگي زغالي به روي Phaseolus vulgaris و شيوع آن در زنجان، ايران است.

 نسخه قابل چاپ