بانک مقالات بیماریهای گیاهی

بيماري پژمردگي ورتيسليومي پنبه ناشي از قارچ Verticilium dahliae Kleb. يکي از مهمترين بيماري ‌هاي پنبه در استان گلستان است. به منظور تعيين اثر بيماري بر خصوصيات کمي و کيفي و همبستگي صفات موثر در عملکرد با تحمل به بيماري، 1500 بوته انتخاب و با توجه به ميزان سلامت آنها به پنج گروه تقسيم شدند. از هر گروه 100 بوته انتخاب و صفات کمي و کيفي بوته و وش، قوه ناميه و وزن هزار دانه بذور تعيين و ضريب کاهش هر خصوصيت براي هر درجه بيماري نسبت به بوته سالم محاسبه شد. آناليز واريانس يک طرفه صفات اندازه ‌گيري شده در هر گروه در قالب طرح کاملا تصادفي و به روش نرم ‌افزار SAS نسخه 9 و مقايسه ميانگين صفات به روش Tukey در سطح معني ‌دارF  صورت گرفت. 15 رقم پنبه در قالب طرح بلوک‌ هاي کامل تصادفي در چهار تکرار در دو مزرعه آلوده و غيرآلوده به عامل بيماري کشت گرديدند. شاخص بيماري پژمردگي ورتيسليومي، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زايا تعداد غوزه در بوته، قطر طوقه، عملکرد، زودرسي و وزن تک غوزه اندازه ‌گيري شدند. آناليز واريانس ساده و مرکب با استفاده از برنامه کامپيوتري MSTATC محاسبه و ميانگين صفات با آزمون دانکن مقايسه شدند. همبستگي فنوتيپي دو به دوي صفات با برنامهSAS و همبستگي ژنتيکي با استفاده از برنامه Gen.cor تخمين زده شد. نتايج نشان داد که بيماري پژمردگي ورتيسيليومي باعث کاهش ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد شاخه‌ هاي زايا، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، وزن هزاردانه، عملکرد، تعداد برگ، کيل، استحکام الياف، ضريب ميکرونر، طول الياف، يک‌ نواختي الياف و کاهش قوه ناميه بذرهاي استحصالي از بوته‌ هاي بيمار و افزايش درصد چربي پنبه دانه مي ‌شود. همبستگي ژنتيکي بين شاخص بيماري و تعداد شاخه رويا (0.63)، بين شاخص بيماري با طول شاخه رويا (0.69) و بين شاخص بيماري و طول شاخه زايا (0.34) مثبت و در سطح احتمال يک درصد معني ‌دار بودند. بين شاخص بيماري با تعداد شاخه رويا همبستگي معني ‌دار و مثبت وجود داشت (r=0.31 و a=0.01). همبستگي بين شاخص بيماري با طول شاخه زايا و وزن غوزه، منفي و در سطح 5 درصد معني ‌دار بود. به عبارت ديگر بوته ‌هاي بيمار، طول شاخه ‌هاي زايا و وزن قوزه کمتري دارند. بين شاخص بيماري و تعداد شاخه رويا همبستگي فنوتيپي مثبت و معني ‌دار وجود داشت (0.31)، بين شاخص بيماري با طول شاخه زايا و وزن قوزه همبستگي فنوتيپي منفي و معني ‌دار مشاهده شد (به ترتيب -0.21 و-0.18 ) بين شاخص بيماري با تعداد شاخه رويا، طول شاخه رويا و طول شاخه زايا همبستگي ژنتيکي مثبت و معني ‌داري وجود داشت، بين شاخص بيماري با ارتفاع، زودرسي، وزن غوزه و عملکرد همبستگي ژنتيکي منفي و معني ‌دار ديده شد. بنابراين بوته ‌هايي با تعداد شاخه ‌هاي روياي بيشتر، طول شاخه ‌هاي زايا و روياي بيشتر و با شاخ و برگ بيشتر، تحمل بيشتري در مقابل حمله عامل بيماري دارند.

 نسخه قابل چاپ