مقالات بیابان

بمنظور مطالعه انتقال مجدد و شناخت صفات مرتبط با آن در شرايط محدوديت رطوبتي، اين بررسي در قالب كرتهاي خرد شده بر پايه بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي طرق مشهد به مدت دو سال زراعي 82-1380 اجرا شد. محدوديت رطوبتي در مراحل مختلف نمو در كرتهاي اصلي و ژنوتيپ هاي تري تيكاله (شامل Juanillo 92 و چهار ژنوتيپ اميدبخش) در كرتهاي فرعي قرار داشتند. سطوح مختلف محدوديت رطوبتي شامل، (L₁) شرايط بهينه، L₄ و  L₃و L₂ قطع آبياري و جلوگيري از بارندگي بوسيله باران گير (Rain shelter) به ترتيب در مراحل يك برگي تا برجستگي دوگانه(Double Ridge)  برجستگي دوگانه تا گلدهي و گلدهي تا مرحله پرشدن دانه، L₅وL₆ يك آبياري تكميلي در طول فصل رشد و نمو (بدون استفاده از باران گير) به ترتيب در مرحله گلدهي و پرشدن دانه بود. نتايج نشان داد تنش رطوبتي در ابتداي فصل رشد (L₂) ضريب اختصاص مواد فتوسنتزي به سنبله در حال رشد را افزايش داد، اين افزايش به دليل كاهش وزن خشك كل در مرحله گلدهي بود، اما تأثير معني داري بر درصد انتقال مجدد نداشت (افزايش 4%). تنش رطوبتي در مرحله برجستگي دوگانه تا گلدهي (L₃) وزن خشك سنبله در مرحله گلدهي و ضريب اختصاص مواد فتوسنتزي به سنبله را كاهش داد، اما شرايط مناسب رطوبتي پس از پايان دوره تنش، باعث شد كه دوره پرشدن دانه با شرايط بهينه تفاوت معني داري نشان نداد. با فاصله گرفتن از شرايط بهينه درصد انتقال مجدد افزايش يافت، به طوري كه در تيمار در صد انتقال مجدد بطور معني داري بيشتر از شرايط بهينه (L₁) و حتي شرايط تنش رطوبتي ابتداي فصل (L₂) بود. بيشترين درصد انتقال مجدد در تنش رطوبتي پس از گلدهي (L₄) وجود داشت (63%). رابطه منفي و بسيار معني دار بين عملكرد دانه و درصد انتقال مجدد (r = -0.46) نشان دهندة كاهش عملكرد و افزايش انتقال مجدد با فاصله گرفتن از شرايط بهينه مي باشد. شكل گيري مقصد قوي قبل از گلدهي موجب افزايش انتقال مجدد به دليل افزايش تقاضاي مقصد، در شرايط تنش رطوبتي انتهاي فصل شد. بنابراين از اين طريق مي توان عملكرد را در شرايط خشكي انتهايي بهبود بخشيد.

 نسخه قابل چاپ