مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

هدف از انجام اين مطالعه، بررسي نقش شركتهاي تعاوني توليد روستايي در بهبود وضعيت فني و اقتصادي كشاورزان گندمكار شهرستان سبزوار است. اين تحقيق از نوع علي- مقايسه اي و همبستگي است و در آن، براي گردآوري اطلاعات روش توصيفي ميداني با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه به كار رفته است. جامعه آماري، دربرگيرنده تمامي كشاورزان عضو شركت هاي تعاوني توليد كه از سال 1369 تا سال 1375 در شهرستان سبزوار تشكيل شده و نيز كشاورزان غير عضو ساكن در روستاهاي زير پوشش اين شركت هاي تعاوني توليد است. (N=400)  تعداد 350 نفر (n=350) از كشاورزان به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي از دو گروه عضو و غيرعضو تعاونيها، با نسبت مساوي به عنوان نمونه هاي آماري تحقيق انتخاب شدند. گردآوري اطلاعات در سه بخش بدين شرح انجام گرفت: مشخصات فردي، دربرگيرنده:  سن، ميزان تحصيلات و سابقه كار كشاورزي؛ ويژگيهاي فني دربردارنده شاخصهايي همچون: سطح دانش فني، سطح مكانيزاسيون و استفاده بهينه از نهاده هاي كشاورزي (كود، سم بذر و آب) و ويژگيهاي اقتصادي: شاخصهايي همچون عملكرد، هزينه هاي توليد، درآمد، دسترسي به نهاده هاي كشاورزي، دسترسي به اعتبارات و وام هاي بانكي.
براي تعيين اعتبار ابزار تحقيق از متخصصان و كارشناسان سازمان كشاورزي (پيشين) استان خراسان و استادان رشته ترويج و آموزش كشاورزي استفاده شد. به منظور تعيين روايي پرسشنامه، آزمون مقدماتي در يكي از شركتهاي تعاوني خارج از نمونه آماري انجام گرفت و پرسشها بازبيني و تصحيح شد و ضريب كرونباخ آلفاي محاسبه شده 86.6 درصد به دست آمد.
نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه از ميان ويژگيهاي فني، بين متغيرهاي سطح دانش فني و استفاده بهينه از نهاده بذر و متغير عضويت، رابطه مثبت معني دار وجود دارد. از ميان ويژگيهاي اقتصادي نيز بين متغيرهاي مساحت (سطح زير كشت گندم)، عملكرد (تن در هكتار) و درآمد خالص و متغير عضويت، رابطه مثبت معني دار و بين متغيرهاي هزينه آماده سازي زمين، هزينه كاشت و متغير عضويت، رابطه منفي معني دار وجود دارد. همچنين ميان متغير عضويت و متغيرهاي طريقه دسترسي و چگونگي دسترسي به نهاده هاي بذر، كود و سم و متغيرهاي دريافت وام بانكي و تعداد بانكهايي كه افراد تاكنون از آنها وام گرفته اند، رابطه مثبت و معني دار ديده مي شود.
تجزيه و تحليل رگرسيون با روش Enter نشان مي دهد كه موارد دريافت وام بانكي، تعداد بانك، دفعات آبياري، استفاده بهينه از نهاده بذر و سطح دانش فني، 42 درصد متغير وابسته (عملكرد) و موارد سابقه كار كشاورزي، سن، عملكرد در هكتار، استفاده بهينه از نهاده سم و هزينه كل در هكتار، 84 درصد متغير وابسته (درآمد خالص در هكتار) را تبيين مي كند.

 نسخه قابل چاپ