مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

توليد سيب، منبعي مهم براي ايجاد اشتغال و درآمد در استان آذربايجان غربي، به ويژه شهرستان مركزي آن، اروميه، به شمار مي رود. شرايط طبيعي و جغرافيايي بسيار مناسب استان براي توليد و صادرات سيب اگر همراه با عقلايي كردن فعاليتهاي توليدي، بازار رساني و بازاريابي باشد؛ اين محصول را به برتري نسبي بالايي خواهد رساند. افزون بر ايجاد اشتغال و درآمدزايي مي توان از اين محصول و فرآورده هايش به صورت اقلام مهم صادراتي و منبع تامين ارز بهره برد. اين در حالي است كه باغداران با مشكلات گوناگوني در كار خود رو به رويند كه در خشكساليهاي اخير شديد تر نيز شده است. بخشي از اين مشكلات به توليد محصول ياد شده مربوط مي شود. در اين راستا مطالعه اي با هدف تحليل اقتصادي توليد سيب در اروميه با استفاده از توابع توليد درجه اول و كاب- داگالس، روش رگرسيون حداقل مربعات معمولي و نرم افزار SPSS انجام گرفت كه نتايج آن در مقاله پيش رو، ارايه مي گردد. داده هاي لازم با انتخاب نمونه اي از باغداران به كمك روش نمونه گيري تصادفي طبقه بندي شده و تكميل پرسشنامه، از راه مصاحبه، گردآوري و توابع توليد برآورد شده است. متغيرهاي مستقل توابع توليد، هزينه هاي كود دامي، كود شيميايي، نيروي انساني، ماشين آلات، سم، ديگر هزينه ها و زمين (بر حسب متر مربع) و متغير وابسته، ارزش توليدات، شامل سيب و علوفه بوده است. ضرايب تعيين، 0.69 و 0.61 و همه ضرايب برآورد شده (به جز در مورد كود شيميايي) مثبت است. منفي بودن ضريب كود شيميايي، نتيجه كاهش بارندگي، مكمل بودن آب و كود شيميايي و آمادگي نداشتن باغداران براي تطبيق با شرايط خشكسالي بوده است كه اين موضوع استفاده از روشهاي كارآمد مصرف آب را الزامي مي كند. جمع ضرايب تابع كاب- داگلاس بزرگتر از يك نشان دهنده بازده مقياس فزاينده است و نيز نشان مي دهد كه اگر وسعت فعاليت باغداري افزايش يابد، در هزينه ها صرفه جويي مي شود. كششهاي توليدي، به استثناي كود كه منفي است، همه مثبت و كوچكتر از يك و كشش توليدي نيروي انساني بسيار بيشتر از نهاده هاي ديگر است. با توجه به سطح زياد زير كشت سيب و مشكل شديد بيكاري در استان آذربايجان غربي، بالا بودن كشش توليدي نيروي انساني مي تواند زمينه بسيار خوبي براي ايجاد اشتغال بيشتر و كاهش بيكاري در سطح استان فراهم كند.

 نسخه قابل چاپ