مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

مزيت نسبي يکي از معيارهاي مهم اقتصادي جهت برنامه ريزي توليد و صادرات و واردات و به معناي توانايي يک کشور يا يک منطقه در توليد يک کالا با هزينه کمتر است. با استفاده از شاخصهاي مختلف مزيت نسبي، محصولات سودآور و با قدرت رقابت پذيري بالا شناسايي مي شود و نهايتا تخصيص کارامدتر منابع صورت مي پذيرد. بنابراين، هدف اصلي اين مطالعه شناخت توانمنديها و مزيتهاي توليدي و صادراتي محصولات زراعي و باغي استان قزوين جهت برنامه ريزي متناسب با امکانات بالقوه و بالفعل اين استان است، به طوري که استان بتواند در تقسيم کار ملي کشور نقش خود را گسترش دهد و در امر صادرات غير نفتي و کشاورزي نيز جايگاه شايسته خود را به دست آورد. در مطالعه حاضر مبناي محاسبه مزيت نسبي، رقابت پذيري محصولات از بعد هزينه ها و توليد و تحليل آثار حمايتي بوده و بدين منظور از روش ماتريس تحليل سياستي استفاده شده است. محاسبه شاخصهاي DRC و NSP با به کارگيري داده هاي مقطعي سال زراعي 1379-80 براي محصولات بخش زراعت و باغباني استان نشان مي دهد که بسياري از محصولات داراي مزيت نسبي اند. اين موضوع حاکي از پتانسيل بالاي استان قزوين در کشت محصولات زراعي و باغي است. در ميان محصولات زراعي مورد مطالعه خربزه از نظر شاخصهاي پيشگفته، در رتبه اول و سپس چغندر قند، خيار، هندوانه و غيره قرار دارند و در بين محصولات باغي استان نيز شليل، هلو، زيتون، گلابي، گيلاس، پسته و انگور با DRC کمتر از واحد در رتبه هاي اول تا هفتم هستند. اين مطالعه نشان داد که از نهاده هاي قابل مبادله در بخش باغباني هيچ گونه سياست حمايتي و غير حمايتي از طرف دولت وجود نداشته است. در حالي که طبق معيار NPC دولت از بازار فروش تمام محصولات مورد مطالعه حمايت کرده است. در بخش ديگري از پژوهش، مقايسه تحليل حساسيت شاخصهاي مزيت نسبي نسبت به تغييرات نرخ ارز، قيمتهاي خارجي، قيمتهاي سايه اي ارز، هزينه هاي توليد نشان مي دهد که شاخصهاي مزيت نسبي بخش زراعي و باغي استان نسبت به هزينه هاي توليد حساسترند و لذا سياست کاهش هزينه هاي توليد و افزايش بهره وري نهاده ها در بهبود DRC موثرتر است.

 نسخه قابل چاپ