مقالات اپيدميولوژي

مقدمه و اهداف: سلامت مادران به عنوان يکي از گروه هاي آسيب پذير از اهميت زيادي در حوزه مراقبت هاي بهداشتي و درمان برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر رتبه بندي و شناسايي استان هاي همگن از نظر وضعيت بهداشت و سلامت مادران روستايي است.
روش کار: با بررسي شاخص هاي موجود در زيج حياتي سال 85 گزارش شده توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکي، 15 شاخص مرتبط با سلامت مادران انتخاب گرديده است. با استفاده از روش تحليل عاملي اين شاخص ها به تعداد محدود عوامل معنادار کاهش يافته، عاملي که مي تواند معرف شاخص وضعيت بهداشت و سلامت مادران روستايي باشد انتخاب و رتبه بندي استان ها بر اساس آن انجام شده است. براي شناسايي استان هاي همگن از روش خوشه اي سلسله مراتبي بر مبناي يک ماتريس فاصله بدست آمده از همان 15 شاخص ابتدايي استفاده شده است.
نتايج: با استفاده از تحليل عاملي با تلخيص شاخص هاي متنوع مدلي پيشنهاد گرديد که %89 از پراکندگي اطلاعات را در خود دارد. در اين مدل عامل اول به عنوان عاملي که معرف مناسبي از سطح سلامت مادران در استان هاي مختلف بدست آمد و استان هاي کشور بر اساس آن رتبه بندي گرديد. بر اساس اين رتبه بندي استان هاي گيلان، مازندران و تهران از وضعيت مناسبي و استان هاي خوزستان، کهکيلويه و بويراحمد و هرمزگان از وضعيت نامناسبي در حوزه سلامت مادران برخوردارند، در ضمن استان سيستان و بلوچستان در وضعيت وخيمي از اين نظر قرار دارند. در تکميل نتايج بدست آمده از تحليل عاملي با استفاده از تحليل خوشه اي استان هاي همگن نيز شناسايي شده است.
نتيجه گيري: روش هاي تحليل چندمتغيره ابزاري موثر در رده بندي و شناسايي استان هاي همگن به لحاظ شاخص هاي سلامت مادران است. نتايج حاصل از اين تحقيق در برنامه ريزي در خصوص نحوه اجرا و تخصيص خدمات بهداشتي به مادران روستايي، براي دست اندرکاران امور بهداشتي و درماني کشور مفيد خواهد بود.

 نسخه قابل چاپ