مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

كيفيت نقشه هاي خاك به توانايي آن ها براي نشان دادن تغييرپذيري خاك ها وابسته است. بنابراين، دقت نقشه هايي كه براي توصيه كشت محصول استفاده مي شوند به دقت نقشه خاك بستگي دارد. اين تحقيق به منظور بررسي ميزان تغييرپذيري مكاني ويژگي هاي خاك و عملكرد گندم آبي در دو واحد اراضي با كلاس تناسب S₂ و S₃ از يك نقشه نيمه تفصيلي تناسب کمي (مقياس 1:50000) واقع در منطقه شهركيان استان چهار محال و بختياري، انجام شد. براي نيل به اهداف مطالعه، از هر يک از واحدهاي مذكور،80 نمونه خاک و گندم جمع آوري شد. نمونه برداري خاک از هر يک از واحدها به روش چند مقياسي در پلاتي به ابعاد 48×112 متر و از عمق صفر تا30 سانتي متري خاک و نمونه برداري از گندم در پلات هاي 0.5×0.5 متر با مركزيت 160 نقطه نمونه برداري شده از خاک، انجام پذيرفت. پس از اندازه گيري ويژگي هاي خاک شامل بافت خاک، pH، هدايت الکتريکي، کربنات کلسيم معادل، ماده آلي، ازت کل، پتاسيم و فسفر قابل جذب و ويژگي هاي عملکرد گندم شامل بيوماس كل بالاي سطح زمين، وزن هزار دانه و شاخص برداشت، با استفاده از كريجينگ بلوکي، اقدام به پهنه بندي ويژگي هاي خاك و گندم گرديد. نتايج آماري بيانگر اين است که از ميان متغيرها pH، کمترين ضريب تغييرات (1.07 درصد در واحد S₂ و 0.925 درصد در واحد S₃) و پتاسيم قابل استفاده، بيشترين ضريب تغييرات (47.43 درصد در واحد S₂ و 46.46 درصد در واحد S₃) را نشان دادند. تجزيه تغييرنماها نشان داد که تمامي متغيرهاي بررسي شده در هر دو واحد داراي ساختار مکاني مي باشند. دامنه تاثير تغييرنماها از 17.75 متر براي ازت تا 61.06 متر براي هدايت الکتريکي در واحد S₂ و از 17.47 متر براي فسفر تا 62.93 متر براي وزن هزار دانه در واحد S₃ در نوسان بود. نقشه هاي كريجينگ نشان مي دهند كه الگو و پراكنش مكاني ويژگي هاي خاك و گياه درون واحدهاي اراضي نقشه تناسب كمي و حتي درون يك مزرعه، بسيار متفاوت است. به همين دليل، اين نقشه ها در كشاورزي دقيق از قابليت اعتماد كافي برخوردار نيست. استفاده از اطلاعات كليه نيمرخ ها علاوه بر پروفيل شاهد واحدهاي اراضي و تركيب اطلاعات نقشه هاي تناسب اراضي با اطلاعات زمين آماري مي تواند راهي براي افزايش دقت و كيفيت نقشه هاي تناسب اراضي باشد.

 نسخه قابل چاپ