مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

آبگير کفي با صفحات مشبك از جمله مناسبترين روش هاي انحراف جريان در رودخانه هاي پرشيب به شمار مي رود. با اين وجود زنگزدگي و از کار افتادگي شبكه هاي فلزي اين نوع آبگير در بلندمدت مشکلاتي به همراه دارد که با جايگزيني يک محيط متخلخل مي توان بر اين مشکلات فايق آمد. هرچند اين محيط نيز مي تواند با محدوديت هايي همچون گرفتگي فضاي متخلخل و کاهش آبگيري همراه باشد اما هزينه کم طراحي، کارايي آن در بلندمدت و عدم نياز به نگهداري، تحقيق در اين زمينه را ضروري مي نمايد. با ساخت کانالي دو طبقه که امکان تفکيک جريان عبوري از آبگير با محيط متخلخل را فراهم مي کند، تاثير توام عواملي همچون اندازه دانه بندي ذرات محيط متخلخل و شيب سطح بالايي محيط متخلخل در دبي هاي مختلف بر ميزان جريان انحرافي مورد بررسي قرار گرفت. همچنين به منظور بررسي رسوبگرفتگي و کاهش گذردهي آبگير، آزمايشات با چندين نوع رسوب مختلف تکرار و با نتايج جريان بدون رسوب مقايسه شد. نتايج نشان مي دهد که تاثير گرفتگي ناشي از رسوبات در جريان رسوبدار با افزايش شيب سطح محيط متخلخل کاهش يافته و ضريب گذردهي جريان افزايش مي يابد. علاوه بر اين ضريب گذردهي در هر دو حالت حدودا بين 06/0 تا 13/0 بوده و وجود رسوبات، گذردهي آبگير را در شرايط مختلف نسبت به جريان زلال 5 تا %35 کاهش مي دهد. معادلات تجربي بدست آمده از ضرايب گذردهي نشان مي دهند که مهمترين عوامل جهت بهبود عملکرد آبگير انتخاب دانه بندي و شيب مناسب براي محيط متخلخل آبگير است که بواسطه آن نسبت تغييرات ضريب گذردهي جريان رسوبدار به زلال ناچيز مي شود.

 نسخه قابل چاپ