مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

در راستاي سازگاري با کم آبي راهكارهاي مختلفي قابل پيشنهاد و اجرا است كه از آن جمله مي توان اتخاذ سياست هاي مناسب، جهت بهينه سازي مصرف آب، از طريق تعيين توابع بهينه توليد را ذكر نمود. كم آبي و كاهش كيفيت منابع آب و خاك در کشور، از عوامل اصلي كاهش توليد مي باشد از اين رو، اين تحقيق به منظور تعيين ضرايب حساسيت گياه و تابع بهينه توليد آب- شوري- عملكرد براي گوجه فرنگي، در کرج اجرا گرديد. آزمايش فاکتوريل در قالب طرح کاملا تصادفي با سه تکرار شامل دو فاکتور شوري و آب آبياري اعمال شد. چهار سطح شوري آب آبياري شامل (آب شرب) S₁=0.7، S₂=4، S₃=08 و S₄=12 دسي زيمنس بر متر و سه سطح آب آبياري شامل آبياري کامل (100% نياز آبي) W₁=، W₂=%75W₁ و W₃=%50W₁ بود که در يک خاک با بافت شني لومي اعمال شدند. داده هاي عملكرد بر فرم هاي مختلف توابع توليد (خطي ساده، خطي لگاريتمي، درجه دوم و نمايي) برازش داده شد و پس از آناليز حساسيت، تابع بهينه توليد گوجه فرنگي تعيين گرديد. سپس مقادير کارآيي مصرف آب و ضرايب حساسيت گياه تعيين شد. نتايج آناليز حساسيت نشان داد كه تابع توليد درجه دوم براي گوجه فرنگي به عنوان تابع بهينه توليد، قابل توصيه مي باشد. بررسي مقادير حداكثر خطا (ME) نشان مي دهند كه بيشترين خطا مربوط به توابع خطي لگاريتمي و خطي ساده مي باشد. تيمار شاهد (W₁S₁) و تيمار W₂S₁ (%75 نياز آبي) به ترتيب با 7.75 و 7.5 کيلوگرم بر مترمکعب پر بازده ترين سطوح آبياري هستند، اما با افزايش تنش خشکي و شوري بهره وري آب کاهش مي يابد. مقدار متوسط ضريب K_y در شرايط تنش توامان شوري و خشکي برابر با 1.969 به دست آمد. مقادير ضريب حساسيت گياه (K_s) با افزايش تنش شوري و خشکي کاهش مي يابد که کمترين مقدار آن (0.57) مربوط به تيمار  W₃S₄مي باشد. منحني هاي هم محصول نشان مي دهند كه با افزايش ميزان آبياري، مي توان از آب آبياري با شوري بالاتري در آبياري گوجه فرنگي استفاده نمود، به نحوي كه عملكرد نيز تغيير نكند.

 نسخه قابل چاپ