مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

کادميم يکي از فلزات سنگين است که به خاطر اثرات سمي بالقوه آن بر فعاليت و ترکيب موجودات زنده خاک در چند دهه گذشته بسيار مورد توجه قرار گرفته است. گر چه اثرات بازدارندگي اين فلز بر فعاليت ميكروبي كاملا محرز و مشخص است، اما شدت اين اثرات به شرايط و وضعيت خاک، به ويژه ميزان ماده آلي، بستگي دارد. از اين رو، هدف مطالعه حاضر بررسي اثر كادميم بر فعاليت هاي ميكروبي خاك و نقش ماده آلي بر كاهش اثرات آن بود. اين آزمايش به صورت فاكتوريل 5 × 2 شامل دو فاكتور كادميم در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و 200 ميلي گرم در کيلوگرم خاک) و كمپوست در دو سطح (صفر و 2.5 تن در هكتار كمپوست در عمق 30 سانتي متر) در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار در شرايط آزمايشگاهي اجرا گرديد. عکس العمل شاخص هاي ميكروبيولوژيک خاک شامل تنفس و کربن بيوماس ميکروبي، فعاليت آنزيم هاي فسفاتاز اسيدي و قليايي به تيمار هاي کادميم و ماده آلي طي 10 هفته انکوباسيون مورد ارزيابي قرار گرفت. بر اساس نتايج حاصل از اين آزمايش كادميم بر تمامي شاخص هاي ميكروبيولوژيكي اثر منفي و معني دار داشت. مقدار كربن تجمعي معدني شده طي 72 روز با افزايش سطح كادميم كاهش يافت در حالي كه افزودن كمپوست باعث كاهش اثرات كادميم شد. تقريبا براي تمامي شاخص هاي مورد بررسي، افزودن مواد آلي به خاك سبب شد تا از اثرات منفي و بازدارندگي كادميم بر جمعيت ميكروبي كاسته شود. نتايج نشان دادند كه كل مقدار كادميم اضافه شده در ابتداي آزمايش در پايان قابل استخراج نبود هر چند ضريب همبستگي بين اين دو بسيار بالا بود (r=0.96) اندازه گيري كادميم قابل جذب خاك به وسيله DTPA مبين اين حقيقت بود كه جزء قابل جذب كادميم همبستگي منفي و قوي تري با اغلب شاخص هاي ميكروبيولوژيكي اندازه گيري شده داشت0.84>r>0.41) .) به طور خلاصه، نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه كادميم با غلظت حتي 50 ميلي گرم نقش سمي و بازدارنده بر رشد و فعاليت هاي ميكروبي خاك دارد و افزودن مواد آلي مي تواند كادميم را براي ريزجانداران خاك به صورت غير قابل جذب درآورد و از اثرات بازدارندگي آن تا حدي بكاهد.

 نسخه قابل چاپ