مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

همزيستي قارچ-گياه يكي از مهمترين روابط متقابل مفيد در اكوسيستم هاي زميني است كه اثرات مثبت آن بر رشد، فيزيولوژي و اكولوژي گياهان مختلف در گذشته اثبات شده است. با وجود اين، همزيستي قارچ هاي ميكوريزايي با گياه بادام و جذب عناصر غذايي توسط آن هنوز در كشور ايران مورد بررسي و مطالعه قرار نگرفته است. از اين رو به منظور بررسي اثر همزيستي ميكوريزايي بر جذب عناصر غذايي توسط ژنوتيپ هاي تجاري و بومي بادام در استان چهارمحال و بختياري آزمايشي به صورت فاكتوريل شامل چهار ژنوتيپ بادام (مامايي، ربيع، تلخ و سفيد)، دو سطح فسفر (0 و 150 كيلوگرم در هكتار) و دو گونه قارچ ميكوريزا Glomus intraradices) و Glomus mosseae به همراه يك تيمار بدون تلقيح) در قالب طرح بلوك هاي كاملا تصادفي با سه تكرار در شرايط گلخانه براي مدت 4 ماه اجرا شد. بر اساس نتايج حاصل از اين آزمايش همزيستي ژنوتيب هاي مختلف گياه بادام با قارچ هاي آربسكولار ميكوريزا موجب افزايش غلظت و جذب عناصر غير متحرك مانند فسفر و روي گرديد، ولي غلظت عناصر نيتروژن، آهن و منگنز را در اندام هوايي كاهش داد اين درحالي است كه جذب اين عناصر توسط گياه افزايش يافته و يا تغييري نشان نداد. تلقيح ميكوريزايي موجب شد غلظت برخي عناصر مانند فسفر و روي در ريشه بادام افزايش يابد، ولي بر جذب مس و پتاسيم اثر مثبت نشان نداد. ارقام مختلف بادام نيز در برداشت عناصر غذايي از خاك اختلاف معني دار نشان دادند ولي ميزان و روند اين اختلاف براي عناصر گوناگون يكسان نبود. نتايج نشان داد كه گونه هاي مختلف قارچ ميكوريزا اثرات يكسان بر جذب و غلظت عناصر غذايي در ژنوتيپ هاي بادام دارند. به طور كلي، نتايج اين مطالعه نشان داد كه اثر قارچ ميكوريزا بر تغذيه عناصر گوناگون در بادام متفاوت است و به نوع و توزيع عنصر غذايي بين اندام هاي هوايي و زيرزميني گياه بستگي دارد در حالي كه گونه هاي قارچ در جذب عناصر غذايي به طور يكسان عمل كرده اند.

 نسخه قابل چاپ