پاسخ به:مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)
جمعه 2 تیر 1391 11:44 AM
9 : پژوهش هاي حفاظت آب و خاك (علوم كشاورزي و منابع طبيعي) 1390; 18(2):159-176. |
شكل هاي مختلف فسفر در خاك هاي شاليزاري و روابط آن ها با خصوصيات فيزيکي و شيميايي خاک (مورد مطالعه: خاك هاي شاليزاري شهرستان صومعه سرا استان گيلان) |
محمودسلطاني شهرام,دواتگر ناصر*,كاوسي مسعود,دريغ گفتار فرحناز |
* موسسه تحقيقات برنج كشور |
اثرات درازمدت کاشت گياه برنج در اراضي شاليزاري و تحت شرايط متفاوتي از مديريت منابع کودي بر روي شکل هاي مختلف فسفر از منظر تغذيه اي و زيست محيطي بسيار با اهميت است. سنجش کمي و کيفي شکل هاي مختلف فسفر در خاک ديدگاه روشني از توانايي تامين فسفر براي گياهان زراعي را پيش روي ما قرار مي دهد. در اين پژوهش تلاش شده است تا با اندازه گيري کمي شکل هاي مختلف فسفر در اراضي شاليزاري و يافتن روابط آن ها با ويژگي هاي مهم فيزيکي و شيميايي خاک، به تاثير اين شکل هاي فسفر بر روي ميزان فسفر قابل استفاده پرداخته شود. در 103 نمونه خاک سطحي (30-0 سانتي متري) از شاليزارهاي شهرستان صومعه سرا در استان گيلان و بر پايه توزيع جغرافيايي يکنواخت، فسفر معدني با دامنه تغييرات 1427.5-60 و با ميانگين 353 ميلي گرم در کيلوگرم، در حدود 62.6 درصد از فسفر کل و فسفر آلي با دامنه تغييرات 525-25 و ميانگين 210 ميلي گرم در کيلوگرم، 37.4 درصد از فسفر کل (با دامنه تغييرات 1677.5-218 و با ميانگين 563 ميلي گرم در کيلوگرم) را در بر مي گيرد. در بين شکل هاي مختلف فسفر معدني، فسفر پيونديافته با کلسيم (64 درصد) غالب و به دنبال آن فسفر پيونديافته با آهن با ميانگين (31.34 درصد)، فسفر پيونديافته با آلومينيوم (4.4 درصد) و فسفر محلول (0.26 درصد) قرار داشتند. فسفر پيونديافته با کلسيم با pH (0.56**)، فسفر پيونديافته با آهن و آلومينيم با کربن آلي (**0.4)، فسفر آلي با گنجايش تبادل کاتيوني (**0.66) و فسفر محلول با کربن آلي (*0.205-) داراي بيش ترين همبستگي خطي معني دار بودند. همچنين گنجايش تبادل کاتيوني و کربنات کلسيم معادل و کربن آلي نسبت به ساير ويژگي هاي خاک تاثير بيش تري بر فسفر قابل استفاده از خود نشان مي دهند. بر پايه ضريب تبيين شده مدل هاي رگرسيوني خطي چندمتغيره نشان مي دهد که فسفر پيونديافته با کلسيم در بين خصوصيات فيزيکي و شيميايي خاک بيش ترين تاثير را به ترتيب از اسيديته، کربن آلي، مقدار رس، گنجايش تبادل کاتيوني و کربنات کلسيم معادل (Adj.R2=0.455*)، مي پذيرد و فسفر پيونديافته با آلومينيوم تنها از کربن آلي (*0.15)، و فسفر پيونديافته با آهن از اسيديته و کربن آلي (*0.274) و نيز فسفر آلي از گنجايش تبادل کاتيوني و کربن آلي (*0.471) تاثير مي پذيرند. همچنين فسفر قابل استفاده با تمام شکل هاي فسفر همبستگي معني داري در سطح 5 درصد از خود نشان مي دهند. اما بيش ترين تاثير را به ترتيب از فسفر پيونديافته با آلومينيم، فسفر آلي، فسفر محلول و در نهايت از فسفر پيونديافته با کلسيم مي پذيرند. |
كليد واژه: شکل هاي مختلف فسفر، خاک هاي شاليزاري، گيلان، خصوصيات خاک |
نسخه قابل چاپ |