پاسخ به:مقالات تاریخ پزشکی
چهارشنبه 10 خرداد 1391 11:13 PM
8 : تاريخ پزشكي تابستان 1389; 2(3):169-190. |
بررسي موضوع بيهوشي در پزشکي ايران باستان |
كاظمي عبدالحسن*,كاظمي مصطفي,صمدي راد بهرام,خليلي مجيد |
* مركز تحقيقات فلسفه و تاريخ پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي تبريز |
مردمان دوران باستان براي ايجاد بيهوشي از عوامل مختلفي استفاده مي نمودند که در دانش پزشکي ايران باستان استفاده از الکل (شراب) به تنهايي و يا همراه بنگ و همچنين داروهاي گياهي ديگر جهت ايجاد خواب آلودگي، رخوت، کرخي و بيهوشي مورد توجه بوده است. در متون پزشکي کهن ايران، نشانه هاي بسياري در مورد آشنايي پزشکان و علماي اين ديار با داروي بيهوشي، اجزاي دارو و نحوه استفاده از آن به چشم مي خورد و دامنه شهرت داروي بيهوشي و آشنايي با آن به عرصه بيان و گفتار اديبان و شعراي اين مرز و بوم هم کشيده شده است. در متون ادبي ايران باستان و همچنين ايران پس از اسلام در اعمال پادشاهان، پهلوانان، عياران و شاهدان استفاده از داروي بيهوشي و يا به تعبير موجود در متون «بيهوش دارو» به چشم مي خورد و به نظر مي رسد سابقه آشنايي ايرانيان با خاصيت بيهوش کنندگي بنگ به گذشته هاي قبل از زرتشت و تدوين اوستا و ضمايم آن مانند «ارتاي ويراف نامک»، نيز مي رسيده است؛ زيرا در احوالات داريوش هخامنشي اشاراتي به «بيهوش دارو» شده است؛ البته در اساطير مربوط به سلسله پيشداديان و کياني نيز از «بيهوش دارو» سخن به ميان آمده است کما اينکه مضامين مشابهي در متون پزشکي، اساطير و متون ادبي ساير ملل شرق مانند هندوستان، اعراب، چين و جنوب شرقي آسيا نيز در اين زمينه وجود دارد. |
كليد واژه: بيهوشي، بيهوش دارو، ايران باستان |
نسخه قابل چاپ |