پاسخ به:مقالات تاریخ پزشکی
چهارشنبه 10 خرداد 1391 11:13 PM
5 : تاريخ پزشكي تابستان 1389; 2(3):119-138. |
کالبدشناسي اعصاب مغزي در متون کهن فارسي؛ «ذخيره خوارزمشاهي» اسماعيل جرجاني |
محجل شجا محمدعلي*,تابس آر.شين,اردلان محمد,لوكاس ماريوس,اكنويان گارابود,سالتر جورج اي.,اوكس جري دبيلو. |
* مركز پژوهش بيماري هاي ريه و سل، دانشگاه علوم پزشكي تبريز، تبريز، ايران |
اسماعيل جرجاني يکي از تاثيرگذارترين پزشکان و آناتوميست هاي ايراني قرن دوازدهم ميلادي است که بخش عمده دست نوشته هايش را در اواخر عمر پس از 70 سالگي به رشته تحرير درآورده است. کتاب جامع مرجع پزشکي جرجاني، با عنوان ذخيره خوارزمشاهي در حدود سال 1112 م. نگارش يافته و قديمي ترين دائره المعارف پزشکي نوشته شده به زبان فارسي به شمار مي آيد. اين کتاب يکي از کتاب هاي مرجع دانشجويان رشته پزشکي آن دوران بوده است. در اين مقاله، شرح حال جرجاني به رشته تحرير درآمده و تفاسير و تعابيري از توصيفات مشروح وي در خصوص اعصاب مغزي مربوط به حدود يک هزاره قبل ارايه گرديده است. دانشوران ايران باستان و دوران اسلامي از پيشگامان علوم مربوط به اعصاب مغزي به شمار مي آيند. برخي از اين توصيفات چنان روشن و رسا توسط جرجاني ارايه شده اند که سال هاي متمادي فراروي دانشمندان و محققين اروپايي در دوره پس از رنسانس قرار داشته اند. |
كليد واژه: آناتومي، اعصاب مغزي، جرجاني، سرزمين پارس (ايران) |
![]() |
نسخه قابل چاپ |