مقالات تاریخ پزشکی

پيشينه بيماري سل به عنوان يک بيماري مرگبار در جهان، به دوره باستان برمي گردد. در تمدن هاي کهن، سل يک ناخوشي شناخته شده بوده است. نمونه آن، قانون حمورابي مربوط به تمدن ميان رودان (بين النهرين) است، که به بيش از دو هزار پيش از ميلاد بازمي گردد. در گذشته، پزشکان نامي مانند بقراط، جالينوس، رازي، ابن سينا و اطباي هند، چين و مصر در نوشته هاي پزشکي خود، سيماي باليني سل را ترسيم کرده اند. با اين همه، عامل عفوني بيماري سل، تا دهه هاي پاياني سده نوزدهم ميلادي که «روبرت کخ»، باسيل سل را کشف کرد، همچنان ناشناخته مانده بود. در پي آن، تهيه واکسن ب.ث.ژ، ابداع آزمون تشخيصي مانتو و سپس پيدايش داروهاي ضد سل، سبب مهار بيشتر اين بيماري شده است، اما برخلاف اين پيشرفت ها، همانند بيماري آبله ريشه کن نشده و بيماري سل به ويژه، در کشورهاي در حال گسترش، هنوز ادامه يافته است. دو دشواري کنوني براي مهار آن، مقاومت باسيل سل به داروهاي رايج و بروز اين بيماري در مبتلايان به عفونت اچ. آي. وي (ويروس مولد ايدز) است. آنچه در اين نوشتار آمده، تاريخچه مختصر سل در جهان و ايران، با تاکيد بر رويدادهايي است که در مبارزه با آن، در سده هاي نوزدهم و بيستم ميلادي رخ داده است.

 نسخه قابل چاپ