مقالات تاریخ پزشکی

مقدمه: استفاده از برگ سنا (Cassia Angustifolia) به عنوان يک داروي مسهل در بسياري از منابع مربوط به گياهان دارويي ذکر گرديده است. محل رويش اين گياه نواحي گرم جنوب ايران است. سنا داراي اثرات مسهلي و ملين مي باشد و استفاده از آن در درمان يبوست و به منظور تخليه روده قبل از اعمال جراحي در اغلب کتب طب سنتي توصيه شده است. اين مطالعه کارايي، عوارض جانبي و حد تحمل بيماران در دو رژيم آمادگي روده اي با استفاده از روغن کرچک و عصاره استاندارد شده گياه سنا را در بيماران سرپايي مراجعه کننده جهت آزمون اوروگرافي ترشحي (I.V.U) بررسي نموده است.
مواد و روشها: 114 بيمار سرپايي مراجعه کننده جهت آزمون اوروگرافي ترشحي به دو گروه تقسيم شده و رژيم آمادگي روده اي را با استفاده از 60 ميلي ليتر روغن کرچک يا 60 ميلي ليتر عصاره استاندارد شده گياه سنا دريافت نمودند (عصاره استاندارد شده گياه سنا توسط يک شرکت توليد داروهاي گياهي فرموله گرديد). خصوصيات دموگرافيک از قبيل سن، جنس و سابقه آمادگي روده اي در دو گروه ثبت گرديد. پس از مراجعه بيماران و انجام آزمون اوروگرافي ترشحي، امتياز آمادگي روده اي بيماران توسط دو متخصص راديولوژي که از نحوه آمادگي روده اي بيماران مطلع نبودند تعيين شد. عوارض جانبي، حد تحمل و مقبوليت دو رژيم آمادگي روده اي با استفاده از پرسشنامه اي که در اختيار بيماران قرار مي گرفت بررسي گرديد. همچنين فرم رضايت آگاهانه از بيماران اخذ شد.
نتايج: توزيع فراواني، سني و جنسي بيماران در دو گروه مطابقت مناسبي با يکديگر داشته و تفاوت معني دار آماري در اين ميان مشاهده نمي شود. امتياز آمادگي روده اي روغن کرچک و عصاره استاندارد شده گياه سنا به ترتيب 3.97±0.971 و 4.87±0.917 مي باشد اين نتايج بيانگر آمادگي روده اي مناسب رژيم آمادگي با استفاده از عصاره استاندارد شده گياه سنا است. عوارض جانبي (از قبيل تهوع، استفراغ، احساس تشنگي، احساس سيري، احساس ضعف و بي خوابي) در رژيم آمادگي روده اي با عصاره سنا در مقايسه با رژيم آمادگي روده اي روغن کرچک پايين تر است. مقبوليت رژيم آمادگي روده اي با عصاره استاندارد شده گياه سنا نيز بالاتر از رژيم آمادگي روده اي ديگر است.
بحث: رژيم آمادگي روده اي با استفاده از عصاره استاندارد شده گياه سنا در ايجاد پاک شدگي روده اي به نحو بارزي موثرتر از روغن کرچک عمل نموده و توسط بيماران بخوبي تحمل مي شود. ميزان و شدت عوارض جانبي در رژيم آمادگي روده اي با روغن کرچک به مراتب بالاتر از عصاره سنا است.

 نسخه قابل چاپ