دانستنیهای کودک و نوجوان (7)

  عسل كي براي اولين بار مورد استفاده قرار گرفت؟

عسل يكي از شگفت انگيزترين توليدات صنعت است. عسل از زمانه خيلي خيلي قديم هم استفاده مي شده است، براي اين كه تنها راه به دست آوردن شكر بوده است. از عسل، به عنوان دارو هم استفاده مي شده است. يا اين كه براي درست كردن آشاميدني مخصوصي كه نوشابه انگبين نام داشته به كار مي رفته است و يا با شراب و يا ساير مشروبات الكلي مخلوط مي شده است.

در مصر، عسل حتي براي موميائي كردن نيز مورد استفاده داشته است و يا در هند قديم براي نگاهداري ميوه ها و يا پختن نان شيريني هاي مختلف و ساير غذاها به كار مي رفته است. حتي در انجيل و قرآن و بعضي از يادداشت هاي به جا مانده يونان باستان هم از عسل نام برده شده است. بنابراين تاريخچه مصرف عسل به زمانه خيلي قديم در تاريخ مي رسد.

امروز هم، از عسل، صدها استفاده مختلف مي شود، مثلاً به عنوان يك چاشني شيرين براي پختن بعضي غذاها، ميوه ها و شيريني استفاده مي شود. در درست كردن بستني نيز به كار مي رود. مورد استعمال ديگر آن در طب مي باشد. و براي تغذيه كودكان نيز تجويز مي شود. حتي ورزشكاران براي به دست آوردن نيروي بيشتر عسل مي خورند. از اينها گذشته عسل داراي خاصيت ضد عفوني بوده و براي شفا دادن جراحات و زخم ها به كار مي رود. بالاخره عسل در چيزهاي مختلفي مثل لوسيون دست، سيگار، ضد يخ و حتي ساختن توپ گلف نيز به كار مي رود!

  اصل و منشأ خربزه از كجا است؟

تقريباً بيشتر مردم به اين ميوه و انوع آن علاقه دارند. حالا يا طالبي باشد يا خربزه يا هندوانه. يك چنين ميوه اي كه امروزه اين قدر محبوبيت دارد، حالا تعجب آور است كه بگوئيم تاريخچه آن به هزاران هزار سال پيش باز مي گردد. خربزه در حقيقت يك ميوه بومي آسياييي است ( ميوه بومي ميوه اي است كه احتياج به كشت ندارد و خود به خود در زمين مي رويد.)

بنابراين احتمالاً اين ميوه در چند هزار سال پيش از آسيا به ممالك ديگر دنيا برده شده است. رومي هاي قديم، و احتمالاً يوناني ها همان اندازه كه ما حالا به اين ميوه علاقه داريم، آن را دوست داشته اند. اولين كشوري كه در قرون اخير اقدام به كشت خربزه كرده، كشور فرانسه در حدود 300 سال پيش بود.

تمام انواع خربزه به خانواده كدو قلياني تعلق دارند. كه البته خيار و كدو تنبل هم از اين خانواده مي باشند.

خربزه يك گياه بالا رونده است كه در خاك هاي گرم و غني و حاصلخيز خوب رشد مي كند. در آب و هواي خنك تر، خربزه را در گلخانه يا روي تخته هاي پهن پرورش مي دهند.

در حقيقت خانواده خربزه، در اصل شامل دو نوع بود. طالبي كه در آسياي جنوبي مي روئيد و هندوانه كه در قاره گرمسيري آفريقا به عمل مي آمد. اما با گذشت قرنها، زراعت اين ميوه در تمام نقاط دنيا پراكنده و انواع مختلفي از آن پرورش داده شد. مسكملون ( يا طالبي) اسم خود را از musk كه به معني مشك است، به خاطر بوي ضعيف مشك مانندي كه دارد، گرفته است. همانطور كه مي دانيد به طالبي گرمك يا كانتالوپ نيز گفته مي شود. كازابا كه يك نوع خربزه بزرگ است، پوستي صاف و مايل به زرد دارد. اين نوع خربزه، ديرتر مي رسد و بهتر و بيشتر از ساير انواع خربزه مي ماند.

خربزه، داراي پوست ناصافي بوده و گوشت آن سبز روشن است. هندوانه بزرگتر و آب دار تر از خربزه است.  

  آناناس اسم خود را از كجا گرفته است؟

وقتي شما به آناناس نگاه مي كنيد، حتماً فكر مي كنيد كه داريد به يك ميوه مي نگريد. ولي در حقيقت آناناس ميوه نبوده و بلكه گروهي از ميوه هاي كوچك به هم چسبيده است، كه هر كدام شبيه به يك سيب كوچك هستند. تخمدان مركزي، ساقه اي است كه هر يك از اين ميوه هاي كوچك روي آن به وجود مي آيد. ولي چون خود ميوه آناناس شبيه ميوه كاج است. بنابراين اسم آن را «پاين اپل» گذاشته اند.

اسپانيائي ها كه از كاشفان اوليه قاره آمريكا بودند، وقتي به آمريكاي جنوبي رسيدند، پي به وجود اين ميوه خوشمزه برده و در بازگشت آن را به عنوان ارمغان به اروپا آوردند و سال هاي سال بعد از آن اروپائيان خوش خوراك ثروتمند اين ميوه درشت و خوشمزه را در گلخانه هاي خصوصي خود پرورش مي دادند. بنابراين اين ميوه يك چيز كاملاً تجملي بود. همانطور كه صنعت حمل و نقل توسعه مي يافت. امكان اين فراهم مي شد كه آناناس در مناطق گرمسيري به عمل آمده و با كشتي به بازارهاي شمالي حمل شود. بنابراين امروزه غالباً آناناس ديگر به صورت سابق در گلخانه پرورش داده نمي شود و اين نوع آن فراوان نيست.

امروزه مزارع وسيع آناناس در بسياري از جاهاي دنيا به وجود آمده است، مثل «هند غربي» فلوريدا، آفريقاي شمالي، هاوائي و استراليا.

گياه آناناس تا سه فوت رشد مي كند و در هر موقع از سال ميوه مي دهد. بعد از اين كه اين گياه رسيده باشد. جوانه هاي تازه اي براي محصول بعدي در روي آن ظاهر مي شوند. يك درخت آناناس ممكن است ساليان زيادي زندگي كرده، ميوه بدهد.

برگ هاي آناناس، حاوي يك نوع الياف است كه در پارچه سازي به كار مي رود.

براي به عمل آوردن گياه آناناس، به ندرت از تخم آن استفاده مي شود، بلكه معمولاً ازدياد اين گياه بيشتر با قلمه زدن به عمل مي آيد. در ضمن بايد اين گياه در زمين كاملاً زهكشي شده، كاشته شود. زمين هاي شن با چند اينچ عمق و براي اين منظور مناسب تر است. بعضي اوقات هم پرچين هاي بلندي در اطراف اين گياه درست مي كنند تا آن را از سرماي احتمالي و يا گرماي خيلي زياد حفظ مي كند.