بانک مقالات علوم و فنون هسته اي

تنوع ژنتيکي در گياه نخود به دليل خودگشني و فرسايش ژني اندك است. چون تنوع ژنتيکي براي پيشبرد اهداف اصلاحي لازم و ضروري است، ايجاد تنوع از طرق مختلف نخستين گام در جهت اصلاح نباتات مي باشد. القاي جهش به وسيله موتاژنها يکي از راههاي ايجاد تنوع ژنتيکي بوده و موتاژنهاي فيزيکي (پرتوهاي يونساز) در اين زمينه كاربرد زياد دارند. در اين پروژه حساسيت 4 رقم زراعي (فيليپ 86، جم، بيوينچ، ILC486) به پرتوگاما با دزهاي 100، 200، 300 و 400 گري مورد ارزيابي قرار گرفت تا دز مناسب جهت اجراي برنامه اصلاحي تعيين گردد. نتايج آزمايش نشان داد که با افزايش دز تابشي ميزان رشد در تمام ژنوتيپ ها كاهش يافت. كاهش رشد رابطه خطي با شدت دز داشته و مستقل از ژنوتيپ مي باشد. طول ريشه در مقايسه با طول ساقه نسبت به دزهاي اشعه گاما حساستر است و کاهش رشد ريشه در دزهاي پايين تري نسبت به ساقه اتفاق مي افتد. ناهنجاريهاي رشد نظير آژئوتروپيسم (Ageotropism) يا حرکت ريشه به سوي بالا و زالي در دزهاي (200 گري به بالا) مشاهده شد. در نسل دوم نيز صفاتي نظير زالي، زردي بوته، کاهش تعداد شاخه و برگ، تغيير وضع بوته از حالت خزنده به ايستاده، تغيير در شکل و رنگ برگها و رنگ گل مشاهده شد. بر اساس نتايج و مشاهدات انجام گرفته، دزهاي 150 و 200 و 250 گري براي ادامه پروژه اصلاحي در نظر گرفته شدند.

 نسخه قابل چاپ