بانک مقالات علوم محیطی

با توجه قابل ملاحظه و مستمر افرد، محققين و دولت ها در مورد مساله پايداري زيست محيطي در سه دهه پاياني قرن بيستم، به نظر مي‌رسد تقاضا براي توسعه پايدار شهري و شهرهاي پايدار مهمترين چالش فراروي بشريت در قرن بيست و يكم باشد. از سوي ديگر جستجو براي يافتن شهر ايده‌آل يعني آن شكلي از شهر كه بتواند هم امتيازات تكنولوژيك و هم روحيه سالم زندگي روستايي را بر اساس ايده‌هاي روشنگرانه عدالت اجتماعي بيان كند از قرن‌هاي دور بسيار مورد توجه و يكي از دل‌مشغولي‌هاي مهم بسياري از فلاسفه، مصلحان اجتماعي، نويسندگان، معماران، و شهرسازان بوده است. اين جستجو كه در سير تحول تاريخي‌اش ممكن است به افلاطون و انديشه‌هاي او در كتاب جمهوريت باز گردد، منجر به يك سري انديشه‌ها و نظريه‌هاي موافق و مخالف سياسي اقتصادي و اجتماعي در طول تاريخ شده كه به نوبه خود در شكل گيري فرم شهر و توسعه و تحول آن به صورت فرم‌هاي مختلف شهرنشيني و استقرار جمعيت بسيار موثر بوده است. در دهه‌هاي پاياني قرن بيستم با توجه به رشد فزاينده نگراني‌هاي زيست محيطي و بروز برخي بحران‌هاي اكولوژيكي و نتيجتا «ناپايداري‌هاي محيطي» اين جستجو براي يافتن فرم شهر ايده‌آل - آرمان شهر - جاي خود را به سوال « فرم شهري پايدار كدام است؟» داده است. اما ابهامات زيادي در مسير تعيين فرم شهري پايدار وجود دارد. اين تحقيق پس از مطالعه تئوري‌هاي موثر و مطرح در شهرسازي و معماري قرون، پس از انقلاب صنعتي به ويژه قرن بيستم، زمينه را براي بررسي دقيق‌تر فرضياتي براي تحقيق علمي فراهم مي‌كند. در اين راستا دو تئوري عمده و متضاد عمده و متضاد در تحقق پايداري شهري شامل: تئوري فرم متراكم شهري يا «شهر فشرده» و تئوري «توسعه گسترده» يا كم تراكم، كه هر دو مدعي تحقق توسعه پايدار و فرم شهري بهينه هستند، در عمل مورد آزمايش قرار مي‌گيرند.
بدين منظور از طريق يك بررسي سيستماتيك، چهار فرم مختلف شهري در بريتانيا بر اساس نوع تراكم و كاربري‌شان انتخاب و سپس در هر كدام از آن ها مطالعه ميداني انجام شده است. يافته‌هاي اين تحقيق و مستندات آن به طور عمده فرضيه تحقيق را در مورد كارآيي و موثر بودن تئوري شهر فشرده تاييد مي‌كند و برتري آن بر ديگر فرم‌هاي شهري مورد مطالعه به ويژه از نقطه نظر صرفه‌جويي در مصرف انرژي و از نظر تسهيلات دسترسي شهروندان به تجهيزات و خدمات شهري را آشكار مي‌سازد.

 نسخه قابل چاپ