بانک مقالات علوم محیطی

تالاب كه در مازندران آب‌بندان ناميده مي‌شود نمونه ارزشمندي از دانش يا فناوري بومي مردمان اين سرزمين براي استفاده مطلوب از آب است. اين اكوسيستم‌هاي آبي از ذخيره‌سازي آب براي كشاورزي، تغذيه چشمه‌ها و آب‌هاي زيرزميني، از ديدگاه بوم ‌شناختي نيز به عنوان زيستگاه پرندگان و حيات وحش، حافظ تنوع زيستي، بانك ژن، ايجاد منظرهاي زيبا و فوايد بسيار ديگر از اهميت زيادي برخوردار مي‌باشند.
از آنجا كه به نظر مي‌رسد آب‌بندهاي شمال كشور متاثر از عوامل متعددي چون توسعه بي‌رويه، آلودگي‌هاي ناشي از پساب‌هاي كشاورزي، ساده سازي و... در آينده دستخوش تباهي و نابودي شوند، تحقيق حاضر در جهت در جهت معرفي، تهيه نقشه گسترش آنان، شناسايي پوشش گياهي اين اكوسيستم‌ها، به عنوان اولين معرف آب‌بندان‌ها در بوم شناسي منظر و همچنين مطالعه عواملي كه مي‌تواند موجب تباهي‌ آنان شود، در حاشيه جنوبي درياي خزر (استان مازندران) صورت پذيرفت. دست آوردهاي اين مطالعه معرف 423 قطعه آب‌بندان جمعا به مساحت حدود 14000 هكتار است كه پراكنش آنان روي نقشه‌اي در مقياس 300000 :1 ترسيم شد. با توجه به بروز تغييراتي در ساختار گياهي اين اكوسيستم‌ها و تسخير گونه‌هاي زياد شونده‌اي چون Nympha alba, Phragmites australis, Typha tatifolia &. Lemna minor  و تهاجم گياهان غير بومي فرصت طلب چون آزولا و همچنين بروز آلودگي‌هاي ناشي از ورود پساب‌هاي كشاورزي به نظر مي‌رسد، كه آب بندان‌ها با از دست دادن توان اكولوژيك خود به سوي مردابي شدن (ديستروفيكاسيون) سوق داده مي‌شوند. اينك كه در سطح جهاني با توجه به بحران آب دوران جديدي براي استفاده از آب شروع و بر حفاظت از تنوع به عنوان يك متغير اكولوژيك تاكيد مي‌گردد، توصيه مي‌شود قبل از نابودي اين ميراث‌هاي فرهنگي كه در بردارنده بانكهاي ژن، تنوع و زيبايي خاص خود هستند، با انجام مطالعات علمي و همه جانبه در جهت حفاظت و استفاده مطلوب و پايدار از آنان اقدام شود.

 نسخه قابل چاپ