بانک مقالات علوم محیطی

بي شك يكي از مهم ترين دلايل وقوع سيلاب و افزايش دبي سيلاب هاي مناطق شمالي ايران در دهه اخير، تغيير كاربري اراضي و عدم تناسب كاربري هاي فعلي با توانايي اراضي است. خسارت اقتصادي ناشي از بروز چنين سيلاب هايي در اثر تخريب سازه هاي آبي كه بر اساس دبي سيلاب طرح‏، محاسبه و طراحي مي شوند، بسيار چشمگير است. در اين تحقيق با استفاده از روش حفاظت خاك آمريكا (SCS)، مدل شماره منحني دبي حداكثر لحظه اي سيلاب، طرح در دو وضعيت كاربري فعلي اراضي و كاربري اراضي بر اساس قابليت، در شرايط مختلف رطوبت پيشين خاك (خشك I ، متوسط II و مرطوب III) برآورد شد. با مقايسه نتايج حاصل، تاثير تغيير كاربري اراضي در عدم قطعيت برآورد سيلاب طرح مشخص شد. علت انتخاب اين روش هيدرولوژيكي، در نظر گرفتن وضعيت خاك، پوشش گياهي، خصوصيات فيزيوگرافيك و كاربري اراضي در مدل است. با توجه به مطالعات پايه و نقشه هاي كاربري اراضي و توانايي اراضي در حوزه آبخيز، دبي سيلاب طرح در حالت هاي مختلف به شرح زير برآورد و مشخص شد : 1 - تخريب شديد و تغيير كاربري اراضي در اين آبخيز، بويژه در مناطق با گروه هيدرولوژيك C و D خاك سبب شده است دبي حداكثر لحظه اي سيلاب ناشي از كاربري فعلي اراضي در وضعيت رطوبت پيشين خاك II و III نسبت به دبي پيش بيني شده ناشي از استفاده اراضي به تناسب توانايي اراضي تا بيش از 70 درصد افزايش يابد.2 - دبي سيلاب در كاربري فعلي اراضي نسبت به كاربري متناسب با توانايي اراضي داراي افزايش 31 تا 79 به تناسب دوره بازگشت آنها بوده كه نشان دهنده عدم قطعيت برآوردهاي سيلاب طرح و افزايش احتمال وقوع تخريب درسازه هاي آبي، در نتيجه تغيير كاربري اراضي است . 3 - بيشترين تاثير نقش تغيير كاربري اراضي در افزايش دبي سيلاب در وضعيت رطوبت پيشين متوسط است.

 نسخه قابل چاپ