بانک مقالات علوم محیطی

در پروژه هاي راهسازي به منظور كاهش آسيب رساني به منابع محيط زيستي و نيل به اهداف توسعه پايدار، ناگزير بايد مشخصه هاي محيط زيستي در فرايند مسيريابي دخالت داده شوند. براي رسيدن به اين هدف از مسيريابي به شيوه خودكار، با سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده ومسير راه آهن رشت به انزلي به عنوان نمونه موردي انتخاب شد. در همين رابطه ابتدا مشخصه هاي تاثير گذار بر مسيريابي راه آهن شناسايي شدند. اين مشخصه ها شامل شيب، خصوصيات زمين شناسي، خصوصيات خاك، پوشش اراضي، رودخانه ها، راهها و ميراث فرهنگي هستند. داده هاي مشخصه هاي ياد شده جمع آوري، يا تهيه شدند. نقشه هاي شيب، رودخانه ها و راهها از نقشه هاي توپوگرافي رقومي مقياس 1:25000 استخراج شدند و نقشه پوشش اراضي با استفاده از تصاوير ماهواره لندست 7 مربوط به سال 2000 ميلادي تهيه شد. به اين منظور ابتدا تصاوير مورد تصحيح هندسي قرار گرفته وزمين مرجع شدند. بر اساس تصاوير رنگي تركيبي، طبقه بندي به روش تلفيقي صورت گرفت و نقشه پوشش اراضي تهيه شد. همچنين نقشه هاي معتبر و موجود زمين شناسي، خاك و ميراث فرهنگي با استفاده از ميز رقومي گر، رقومي و مورد استفاده قرار گرفتند. در مرحله بعد با استفاده از روش مقايسه دو به دو بر مبناي نظرات متخصصان محيط زيست و راهسازي، لايه هاي موجود وزن دهي شده و سپس روي هم گذاري شدند. در نهايت بر اساس الگوريتم مسيريابي در نرم افزارIdrisi مسيرهايي به صورت خودكار طراحي شدند. با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP) مسير بهينه از بين اين مسيرها و مسيرهاي تهيه شده به روش دستي (توسط ديگر گروههاي كاري تهيه شده اند) انتخاب شد. نتايج نشان مي دهد كه مسيرهاي طراحي شده به شيوه خودكار از لحاظ محيط زيستي به مراتب از مسيرهاي طراحي شده با روش دستي بهتر مي باشند. در نتيجه پيشنهاد مي شود در پروژه هاي جديد راهسازي از فناوري نو GIS و نظرات متخصصان محيط زيست به منظور كاستن از خسارات محيط زيستي وبالا بردن دقت و سرعت بهره گرفته شود.

 نسخه قابل چاپ