پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی
سه شنبه 9 خرداد 1391 11:15 PM
10 : محيط شناسي پاييز 1388; 35(51):93-100. |
رابطه رشد اقتصادي و آلودگي هوا در ايران با نگاهي بر تاثير برنامه هاي توسعه |
اسدي كيا هيوا*,اويارحسين رضا,صالح ايرج,رفيعي حامد,زارع سمانه |
* دانشكده اقتصاد و توسعه كشاورزي پرديس كشاورزي، دانشگاه تهران |
با توجه به اهميت محيط زيست و توسعه پايدار، پرداختن به مسايل زيست محيطي از اهميت ويژه اي برخوردار است. در اين زمينه بررسي ارتباط ميان رشد اقتصادي و كيفيت محيط زيست، نقش مهمي در ترسيم چشم انداز توسعه بهينه اقتصادي در كشور ايفا مي كند. به اين منظور اين مطالعه به بررسي اين ارتباط در برنامه هاي مختلف توسعه كشور پرداخته است. متغيرهاي ارايه شده در مدل شامل سرانه انتشار دي اكسيد كربن (به عنوان شاخصي از آلودگي)، توليد ناخالص داخلي سرانه ايران، تعداد خودروهاي سواري توليدي و وارداتي كشور، درجه باز بودن اقتصاد كشور (مجموع صادرات و واردات به توليد ناخالص داخلي)، جمعيت كشور و متغيرهاي مجازي برنامه هاي توسعه اند. نتايج اين مطالعه نشان داد كه با توجه به آزمون كاي دو، در طبقات متغيرهاي موجود، انتشار دي اكسيد كربن و آلودگي هوا ارتباط معني داري داشته اند. همچنين برآورد مدل لگاريتمي گروسمن و كروگر (با تعديلاتي) نشان داد كه رابطه بين درآمد ناخالص داخلي، تعداد خودروهاي موجود، ميزان جمعيت با انتشار گاز دي اكسيد كربن ارتباط مستقيم داشته و بيشترين كشش مربوط به درآمد ناخالص داخلي بوده است. به طوري كه با افزايش يك درصدي در ميزان درآمد ناخالص داخلي، ميزان انتشار اين گاز 5.539 درصد افزايش خواهد يافت. همچنين رابطه بين درجه بازبودن اقتصادي با انتشار گاز مذكور منفي بوده، به طوري كه با افزايش يك درصدي در اين شاخص، ميزان انتشار اين گاز 0.3372 درصد كاهش خواهد يافت. در نهايت نتايج نشان داد كه برنامه سوم توسعه در بين ساير برنامه ها در كنترل آلودگي موفق تر بوده است و افزايش سالانه كمتري در ميزان آلودگي و انتشار گاز دي اكسيد كربن داشته كه علت اصلي آن را مي توان در اجراي برنامه هايي نظير برنامه جامعه كاهش آلودگي در هشت شهر بزرگ كشور جست و جو كرد. بنابراين پيشنهاد مي شود برنامه هاي مذكور با كنترل ساير متغيرهاي تاثيرگذار، با تاكيد بيشتري ادامه يابد. |
كليد واژه: انتشار دي اكسيد كربن، رشد اقتصادي، مدل گروسمن كروگر، برنامه هاي توسعه، توليد ناخالص داخلي، آلودگي هوا، ايران |
نسخه قابل چاپ |