بانک مقالات علوم محیطی

زيست رديابي يكي از راههاي ارزان و ساده بررسي كيفيت محيط زيست است و به روندي گفته مي شود كه در آن از طريق موجودات زنده، يا اجزاي تشكيل دهنده آنها مي توان به اطلاعاتي كمي پيرامون كيفيت محيط دست يافت. فعاليت هاي صنعتي باعث ورود مقادير فراواني از عناصر سنگين به اتمسفر مي شود و استفاده از پتانسيل زيست رديابي گياهان رشد يافته در مجاورت مناطق صنعتي مي تواند در ارزيابي آلودگي هوا با اين فلزات راهگشا باشد. هدف از اين تحقيق، بررسي امكان رديابي آلودگي هوا با فلزات آهن، نيكل و سرب در مجاورت منطقه صنعتي فولاد مباركه اصفهان با استفاده از پتانسيل زيست رديابي در گياهان است. بدين منظور سه گونه درختي (سرونقره اي، كاج و بلوط) و سه گونه درختچه اي (خرزهره، زرشك و نوش) انتخاب شد و غلظت فلزات مذكور در خاك و اندام هوايي گياهان در دو بخش برگ و پوست به وسيله دستگاه ICP-AES اندازه گيري شد. در خاكهاي مورد مطالعه به واسطه pH بالا (8.02)، وجود بيش از 60 درصد آهك و كمتر از 0.5 درصد مواد آلي، درصد ناچيزي ازاين سه فلز در اختيار گياه قرار گرفته است، اين در حالي است كه غلظت اندازه گيري شده آهن و نيكل در اندام هوايي گياهان مورد مطالعه حاكي از وجود آلودگي اتمسفري با اين فلزات بوده است. در اكثر موارد، درختان بهتر از درختچه ها و گياهان هميشه سبز بهتر از گياهان خزان شونده سطوح آلودگي هاي فلزي را نشان دادند و پوست گونه هاي مورد مطالعه واجد توانايي بالاتري از برگ بوده است. بيشترين ميزان آهن و نيكل در برگ سرو و پوست كاج مشاهده شد كه براي آهن با كليه گياهان و براي نيكل با بيشتر گياهان اختلاف معني دار نشان داد. محتواي سرب در گياهان پايين تر از حد آستانه آلودگي اين عنصر در گياهان قرار داشت. همچنين نتايج نشان داد كه گياه خرزهره براي ارزيابي آلودگي آهن در منطقه مورد مطالعه شاخص مناسبي نبوده است.

 نسخه قابل چاپ