پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی
شنبه 6 خرداد 1391 4:08 PM
| 1 : محيط شناسي بهار 1389; 36(53):1-10. |
| پيش بيني کيفي رودخانه ها با استفاده از سيستم استنتاج فازي - عصبي تطبيقي |
| صفوي حميدرضا* |
| * دانشكده مهندسي عمران، دانشگاه صنعتي اصفهان |
|
اخيرا استفاده از مدل هاي رياضي براي شبيه سازي کيفيت آب رودخانه ها توسعه زيادي يافته که به دليل پيچيدگي و تعدد فرآيندهاي کيفي منابع آب سطحي و وجود ضرايب و ثابت هاي شيميايي و بيولوژيکي متعدد، استفاده از سيستم استنباط فازي - عصبي تطبيقي، روشي نو جهت پيش بيني کيفي رودخانه هاست. در اين مقاله ضمن بيان مباني اين سيستم به منظور پيش بيني کيفي آبهاي سطحي، کاربرد آن با مجموعه اي از داده هاي 16 ساله از اکسيژن محلول(DO) و اکسيژن موردنياز بيوشيميايي(BOD) از رودخانه زاينده رود نشان داده شده است. فرآيند توسعه و ارزيابي سه نوع مدل سيستم استنتاج فازي - عصبي تطبيقي در پيش بيني (BOD)بر اساس مجموعه عوامل موثر در يک و دو ايستگاه قبل نشان داد که دبي، درجه حرارت و مقدار اکسيژن موردنياز بيوشيميايي در يک و دو ايستگاه قبل با مقدار ضريب تبيين 953/0 در مرحله واسنجي و 931/0 در مرحله اعتبارسنجي مناسب ترين مدل و براي پيش بيني اکسيژن محلول عوامل سرعت، عمق، درجه حرارت، عرض در سطح آب و اکسيژن محلول در يک ايستگاه قبل با مقدار ضريب تبيين 921/0 در مرحله واسنجي و 904/0 در مرحله اعتبارسنجي، مناسب ترين مدل است. در نهايت مقادير پيش بيني شده بهنگام توسط مدل ها با مقادير اندازه گيري شده مقايسه شد و نشان داده شد که سيستم استنباط فازي عصبي - تطبيقي عملکرد مناسبي دارد. استفاده از سيستم استنتاج فازي - عصبي تطبيقي مي تواند به عنوان رهيافت کاربردي جديدي در پيش بيني وضعيت کيفي رودخانه هايي که داده هاي کافي براي مراحل آموزش، واسنجي و اعتبارسنجي دارند، مطرح باشد. هرچند ساخت مدل هاي پيش بيني کيفي رودخانه ها با اين سيستم نياز به متخصص خبره و حجم داده پردازي زياد دارد، ولي دقت پيش بيني آنها بسيار مناسب است. |
| كليد واژه: کيفيت آب، رودخانه، منطق فازي، شبکه عصبي، رودخانه زاينده رود، مديريت منابع آب |
 |
|
نسخه قابل چاپ |
