پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی
سه شنبه 2 خرداد 1391 12:53 PM
| 3 : علوم محيطي بهار 1385; 3(11):23-34. |
| بررسي وضعيت نيترات در خاك، آب و گياه اراضي سبزيكاري منطقه براآن اصفهان |
| رحماني حميدرضا* |
| * بخش تحقيقات خاك و آب، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان |
|
به دليل اثرات زيانبار نيترات اضافي در گياهان خوراكي، در سال هاي اخير مطالعات زيادي در زمينه تجمع نيترات در محصولات زراعي بويژه سبزي ها انجام شده است. با توجه به ضرورت موضوع، تحقيق حاضر براي بررسي وضعيت نيترات خاك، آب و گياه اراضي كشاورزي سبزيكاري منطقه براآن شمالي به مدت 2 سال انجام شد. سبزي هاي مورد بررسي شامل سبزي هاي برگي شويد، جعفري، نعناع، تره گشنيز، برگ چغندر، شنبليله و اسفناج و سبزي هاي غده اي سيب زميني، گوجه فرنگي، بادمجان، پياز، طالبي و خيار بوته اي بودند. براي هر سبزي 3 مزرعه كه داراي مديريت زراعي تقريبا يكسان بودند انتخاب و نمونه گيري از اندام خوراكي سبزي در هر مزرعه با 3 تكرار و نمونه گيري از خاك و آب آبياري اين مزارع در شروع و پايان فصل رشد با 3 تكرار انجام گرديد. نتايج نشان داد در سال اول حدود 75 درصد از سطح اراضي مورد بررسي و در سال دوم حدود 79 درصد از سطح اراضي مورد بررسي داراي غلظت نيترات فراتر از حد بحراني بود. غلظت ازت نيتراتي در آب بيشتر چاه هاي مورد بررسي (62 درصد مزارع مورد بررسي) فراتر از حد مجاز 10 ميلي گرم بر ليتر بود كه براي شرب انسان و دام و استفاده در آبياري و همچنين به عنوان آب زير زميني داراي محدوديت بود. در سبزي هاي مورد بررسي سبزي برگي شويد با ميانگين كل نيترات 2120.9 و سبزي غده اي پياز با ميانگين نيترات 237.7 ميلي گرم بر كيلوگرم بالاترين غلظت نيترات را دارا بودند. از بين سبزي هاي برگي اسفناج با ميانگين نيترات 20.8 و از بين سبزي هاي غده اي خيار بوته اي با ميانگين نيترات 89 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن تازه كمترين غلظت نيترات را به خود اختصاص دادند. در مجموع غلظت نيترات در سبزي هاي برگي 4 الي 629.7 (ميانگين 1155.9) ميلي گرم بر كيلوگرم وزن تازه و در سبزي هاي غده اي 17.3 الي 872.4 (ميانگين 150.5) ميلي گرم بر كيلوگرم وزن تازه بود كه نشانگر بالاتر بودن غلظت نيترات در سبزي هاي برگي نسبت به سبزي هاي غده اي است. مقايسه غلظت نيترات نمونه هاي گياهي با حدود معمول نشان داد كه كليه سبزي هاي برگي (باستثناي اسفناج) و كليه سبزي هاي غده اي (باستثناي خيار بوته اي) داراي غلظت فراتر از حد معمول نيترات در گياه بودند. همچنين غلظت نيترات اندازه گيري شده در سبزي ها در دو زمان صبح و بعد از ظهر اختلاف قابل توجهي را نشان داد. در مجموع نتايج تحقيق بيانگر آلودگي خاك، آب و گياه به نيترات در اثر استفاده بيش از اندازه و نامناسب كودهاي ازته در اراضي سبزيكاري مورد بررسي بود. |
| كليد واژه: |
 |
|
نسخه قابل چاپ |
