بانک مقالات علوم محیطی

گسترش ناموزون شهرها بدون بهره گيري از توان هاي محيط هاي طبيعي، تعادل بين شهر و طبيعت را مختل نموده است. رود دره هاي شهري به عنوان يکي از عناصر ساختار اکولوژيکي شهرها مي توانند نقش موثري در جهت ايجاد تعادل بين فضاي انسان ساخت شهر و طبيعت و ارتباط انسان با طبيعت ايفا نمايند. تهران، داراي موقعيت جغرافيايي خاصي است که ناشي از همجواري با دامنه هاي البرز و بالطبع آن حضور رود دره هاي کوهستاني جاري در بافت شهر مي باشد. اين رود دره ها مي توانند نقش مهمي در زمينه تامين منابع آب شيرين، کريدورهاي طبيعي جريان آب و هوا و محيط هاي زيست مناسب، فضاهاي گردشگري و سبز و استقرار فعاليت هاي خدماتي و تفريحي عمومي ايفا نمايند. در حالي که بررسي وضع موجود رود دره هاي تهران نشان دهنده آن است که اين رود دره ها علاوه بر اين که سبب ارتقاي کيفيت محيط زيست ندارند بلکه به سبب دلايل متعدد خود سبب بروز آشفتگي هاي مختلف شده و کيفيت زندگي را تنزل بخشيده اند. مقاله حاضر با بررسي ادبيات موضوع رود دره ها به بررسي روند برنامه ريزي احياي محيط طبيعي رود دره ها در شهر تهران پرداخته و رود دره ولنجک را به عنوان يک نمونه از اين رود دره ها مورد مطالعه قرار داده و با انجام مطالعات ميداني و بررسي مدارک، بر اساس امکانات و فرصت ها، محدوديت ها و تهديدات، راهبردهايي به عنوان پيشنهادهاي اوليه به منظور برنامه ريزي احياي محيط طبيعي رود دره ارايه داده است. نتايج تحقيق نشان دهنده آن است که؛ تعيين حريم براي رود دره، ضابطه مند نمودن ساخت و ساز، ايجاد محورهاي پياده پيوسته، تثبيت جداره هاي رودخانه، جلوگيري از اختلاط آب هاي آلوده با آب آن، حفاظت و گسترش پوشش گياهي، حفاظت از ديدها و منظرهاي باز و منظرسازي هاي متعدد و تبديل آن به مکاني مناسب براي مراسمات مختلف و ... مي توانند در احياي رود دره ولنجک به عنوان يک شريان حياتي زيست محيطي، تفريحي و خدماتي در بهبود کيفيت زندگي در شهر تهران به عنوان يکي از آلوده ترين شهرهاي دنيا موثر واقع شود.

 نسخه قابل چاپ