بانک مقالات زیست شناسی

تنش سرما يكي از عوامل محيطي است كه منجر به بروز تنش اکسيداتيو و تغييرات فيزيولوژيكي، مورفولوژيكي و بيوشيميايي در سلول و در مجموع در گياه مي شود. طي تنش سرمايي، گونه هاي فعال اكسيژن در اندامكهاي مختلف سلولي توليد و هر كدام با بر همكنش با مولكولها و ماكرومولكولها، باعث ايجاد تغييراتي در متابوليسم سلول و نهايتا در گياه مي شوند. تنش سرمايي در مورد گياهان بومي مناطق گرمسيري از جمله سويا بسيار اثر گذار بوده و در بسياري از موارد، حيات گياه را به مخاطره مي اندازد. گياه سويا در برخي از مناطق كشور (با آب و هواي معتدل) كشت مي شود و گاهي در اواسط بهار و اوايل پاييز قبل از برداشت محصول سويا، بروز سرماي ناگهاني باعث وارد آمدن خسارات فراواني به اين گياه مهم اقتصادي مي گردد، در مطالعه حاضر، اثر دماهاي پايين و پيش تيمار سرما بر كارآيي تنفسي و محتواي كلروفيلي اين گياه در شرايط تنش سرما بررسي مي گردد. در اين تحقيق، گروهي از دانه رستهاي 10 تا 12 روزه سويا به دماي 15 درجه سانتي گراد (پيش تيمار سرما) منتقل شده و به مدت 24 ساعت در اين دما قرار گرفتند و گروه ديگر همين طول زماني را در دماي 25 درجه سانتي گراد سپري كردند. پس از اين مدت هر دو گروه گياهي به دماي 4 درجه سانتي گراد (تنش سرما) منتقل شده و مدت زمان 24 ساعت را در همين دما گذراندند. نهايتا تمام گياهان دماي 25 درجه سانتي گراد (مرحله بهبودي) را به مدت 24 ساعت تجربه كردند. هر 24 ساعت يكبار و به همراه گروه شاهد ، نمونه برداري انجام شد. ميزان تنفس و مقادير كلروفيلهاي a و b و كاروتنوئيدها و پرولين اندازه گيري شد. با توجه به مشاهدات، گياهاني كه پيش تيمار سرما را تجربه كرده بودند، توانايي مقاومت در برابر دماي 4 درجه سانتي گراد را داشته ولي گياهاني كه اين پيش تيمار را تجربه نكرده بودند با قرار گرفتن در دماي 4 درجه سانتي گراد، توان زيستي آنها به ميزان قابل توجهي كاهش يافت. در مرحله بهبودي نيز گياهان پيش تيمار ديده سريعتر و بهتر از گياهان گروه دوم به شرايط طبيعي بازگشتند.

 نسخه قابل چاپ