پاسخ به:بانک مقالات زیست شناسی
یک شنبه 31 اردیبهشت 1391 10:23 AM
تغييرات اسموتيكي پلاسماي خون طي مراحل تكويني اووسيت ماهي سفيد درياي خزر Rutilus frisii kutum |
حيدري بهروز*,شعباني پور نادر,سواري احمد |
* رشت، دانشگاه گيلان، دانشكده علوم، گروه زيست شناسي |
در پژوهش حاضر روند تغييرات اسموتيكي پلاسما بر اساس تغييرات يونهاي سديم، پتاسيم، كلسيم، اسمولاريته و پروتئين تام پلاسماي خون طي مراحل مختلف تكوين اووسيت ماهي سفيد به انضمام تغييرات قطر اووسيت مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور نمونه برداري ماهانه و خونگيري از ماهي سفيد در طول دوره توليدمثلي از مهرماه 1386 تا ارديبهشت 1387 در حوضه جنوبي درياي خزر (انزلي، استان گيلان) و رودخانه هاي آن (به دليل آنادروموس بودن ماهي) انجام گرفت. خونگيري بلافاصله از عروق دمي در محل صورت گرفت. براي اندازه گيري يونهاي سديم و پتاسيم از دستگاه شعله سنج، كلسيم از دستگاه مولتي آناليزر و اسمولاريته از دستگاه اسمومتر استفاده گرديد. پروتئين تام نيز با روش برادفورد اندازه گيري شد. بر اساس مشاهدات بافت شناسي، رشد اووسيتها به شش مرحله تقسيم شد: 1) رشد اوليه اووسيت، 2) دورهستكي، 3) آلوئل كورتيكال، 4) زرده سازي، 5) رسيدگي و 6) تخم ريخته. نتايج نشان داد كه بيشترين تغييرات كاهشي يونهاي سديم، پتاسيم و اسمولاريته در مرحله رسيدگي اووسيت ماهي همزمان با پديده آبگيري رخ مي دهد به طوري كه كمترين ميزان سديم ( 120±10.12ميلي اكي والان در ليتر)، پتاسيم ( 0.45±0.08ميلي اكي والان در ليتر) و اسمولاريته ( 238.9±27.72ميلي اسمول در ليتر) مقارن با مرحله رسيدگي اووسيت به دست آمد كه اختلاف معني داري را نيز با مراحل قبلي تكوين اووسيت نشان دادند(P<0.05) . تغييرات يون كلسيم و پروتئين تام طي مراحل مختلف رشد تخمدان نشان دهنده همبستگي مثبت و قوي اين دو فاكتور (R=0.88) مي باشد به طوري كه از مرحله آلوئل كورتيكال تا مرحله رسيدگي ابتدايي تقريبا روند صعودي داشتند هر چند به لحاظ آماري اختلاف معني داري در آنها ديده نشد (P>0.05) اما در مرحله رسيدگي نهايي و مرحله تخم ريخته روند نزولي معني داري را درپيش گرفتند (P<0.05). بطور كلي، به دليل حضور تخمهاي بسترزي در ماهي سفيد، پديده آبگيري در مراحل رسيدگي به ميزان كمتر رخ مي دهد و فرايند زرده سازي عامل اصلي افزايش قطر اووسيت طي مراحل تكويني اووسيت است. همچنين آناليز داده ها نشان مي دهد كه در جريان آبگيري اووسيت ماهي سفيد يون پتاسيم نقش اصلي و يون سديم نقش فرعي را بازي مي كنند. |
كليد واژه: ماهي سفيد، تكوين اووسيت، آبگيري |