بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

دنباله پارينه خاك - بادرفت (Soil-Loess)، منبعي سرشار از اطلاعات مربوط به آب و هواي گذشته است. كشور ايران با قرار گرفتن بر كمربند بادرفتي كشورهاي آسياي ميانه، داراي ضخامت زيادي از اين خاكهاست. شاخصهايي براي بررسي تغيير اقليم گذشته در بادرفتها وجود دارند و يکي از آنها کانيهاي رسي است. به منظور بررسي نوع، مقدار و خاستگاه کانيهاي رسي، خاکرخهايي در اراضي بادرفتي استان گلستان حفر شدند که پس از مطالعات اوليه، چند نمونه سيلت، ريز رس و درشت رس براي بررسي به روش پراش پرتو ايکس و ميکروسکوپ الکتروني روبشي انتخاب شدند. نتايج نشان داد که ايليت، کلريت، اسمکتيت، کائولينيت، کوارتز، و فلدسپارها از کانيهاي غالب در اين خاکها هستند. ايليت، کلريت و کائولينيت در هر سه نمونه ياد شده ديده مي شوند، کوارتز و فلدسپار کاني موجود در سيلت، و اسمکتيت در ريز رس و درشت رس وجود دارند. گرچه مقدار و نوع کانيهاي رسي در خاکها وابستگي زيادي به مواد مادري (ته نشست هاي بادرفتي) دارند، ولي تفاوتهايي نيز در مقادير کانيها در طول خاکرخها ديده مي شوند. با توجه به مطالعات نيمه کمي چنين استنباط مي شود که گرچه اسمکتيت در اين خاکها وجود دارد ولي هوادزدگي منجر به تبديل کاني کلريت به اسمکتيت شده است. بيشترين تبديل در پارينه خاك مدفون در عمق ??0 تا ??0سانتيمتري مربوط به دوران گرم و مرطوب گذشته ديده مي شود؛ جايي که هوازدگي روند سريعتري را دنبال کرده است. تفاوت در ميزان هوازدگي با اندازه گيري آهن قابل استخراج با اگزالات و دايتيونيت به اثبات رسيده است.

 نسخه قابل چاپ