بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

زون اسكارني مس دار شرق رودخانه سونگون – چاي، در 100 كيلومتري شمال شرق تبريز قرار دارد و در امتداد همبري استوك پورفيري و کاني ساز خارانما (اليگوميوسن) با سنگ هاي كربناته ناخالص (كرتاسه بالايي) گسترش يافته است. در اين زون هم اندواسكارن و هم اگزواسكارن رخ داده است. اندواسكارن باريك (5/0تا 2 متر)، در صورتيكه اگزواسكارن نسبتا عريض (25 تا 55 متر) است و از كانيهاي كالك سيليكاته (گرندايت، ديوپسيد - هدنبرژيت، ترموليت - اكتينوليت، ديوپسيد، اپيدوت)، سيليكاته (كوارتز، كلريت و رسها)، سولفيدها (پيريت، كالكوپيريت، اسفالريت، گالن، بورنيت)، اكسيدها (مگنتيت، هماتيت) و كربناتها (كلسيت، انكريت) تشکيل شده است. فرايندهاي اسكارنيفيكاسيون در دو مرحله پيشرونده و پسرونده و جدا از هم رخ داده اند. محاسبات شاخص شيميايي دگرساني (CIA) نشان مي دهد كه زون اگزواسكارن دستخوش دگرساني دگرنهادي در حدود 8.41% الي57.29 % شده است. بررسي هاي تغييرات جرم عناصر بر اساس Nb ( به عنوان عنصر ناظر بي تحرك) نشان مي دهد كه مقادير قابل ملاحظه اي از عناصر Pb, Cu, S, Mg, Si, Fe و Zn به وسيله شاره هاي گرمابي از پلوتون به سيستم اسكارني اضافه شده، و در مقابل مقادير قابل توجهي از عنصر Ca شسته و از سيستم اسكارني درز کرده است. نتايج به دست آمده نشان مي دهند كه عناصر Mg, Si, Fe در هر دو مرحله پيشرونده و پسرونده به وسيله فلوئيدهاي دگرنهاد کننده وارد سيستم اسكارني شده در صورتيكه عناصر كاني ساز مثل Cu, Pb, Zn و S در مرحله پسرونده به سيستم اضافه شده اند. افزايش جرم ناموزون Al و بخشي از تغييرات Si به واسطه تغييرات محلي ناخالصي هاي رسي در سنگ هاي كربناته (به عنوان پروتوليت) بوده است.