بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

اين كار پژوهشي به بررسي اثرهاي زيست محيطي زهاب اسيدي معدن در باطله هاي كارخانه زغالشويي زير آب در استان مازندران مي پردازد. اين كارخانه به عنوان يكي از بزرگترين و قديمي ترين مناطق توليد كننده كنسانتره زغال در حوزه زغالي البرز مركزي مطرح است كه سالانه مقادير زيادي باطله توليد مي كند. نمونه برداري از زغالسنگ، باطله هاي زغالي، آب هاي زهكش شده از باطله ها، پساب كارخانه، كاني هاي ثانويه سطحي و آب رودخانه در تابستان 84 انجام شد. براساس نتايج بررسي هاي ژئوشيمي و كاني شناسي، كاهش شديد اكسيدهاي Fe₂O₃ و SO₃ و فلزات سنگين در انبارهاي باطله در مقايسه با زغالسنگ خوراك كارخانه بيانگر فرايندهاي اكسايش پيريت و تشكيل محيط هاي اسيدي است. واكنش اسيد با كاني هاي كلسيت و دولوميت منجر به كاهش شديد اكسيدهاي MgO، CaO و MnO در باطله ها و افزايش pH زهاب ها شده است. براساس نتايج هيدروژئوشيمي، آب هاي زهكشي و تراوش شده از انبارهاي باطله از نوع (Na-Ca-Mg-SO₄) است. در فصول خشك در اثر تبخير هيدروسولفات هاي محلول، كاني هاي ثانويه بلوديت به طور گسترده اي در سطح انبارهاي باطله تشكيل شده است. ورود اين زهاب ها به رودخانه سبب ته نشيني گئوتيت، هيدروكسيدهاي آمورف آهن و كلسيت مي شود. بر پايه مدل سازي هيدروژئوشيميايي معلوم شد كه گئوتيت و هيدروكسيدهاي آهن همراه با كاني هاي كربناته (كلسيت، دولوميت و آراگونيت) در حال تشكيل است. بنابر نمودارهاي گيبس، ليتولوژي پديده غالب و مهمترين عامل افزايش غلظت يوني در آب هاي تراوش شده از باطله ها و آب رودخانه است. ميزان SO₄, PO₄, Sr, Ca, Sb و Bi در آب هاي تراوش شده از باطله ها و پساب كارخانه زغالشويي بيشتر از حد استاندارد بوده كه مي تواند منجر به آلودگي آب هاي سطحي و زيرزميني منطقه شود. با توجه به تخليه باطله ها در حريم رودخانه براي جلوگيري از آلودگي، انتقال باطله ها به مكاني با سيستم زهكشي و تصفيه مناسب ضروري به نظر مي رسد.

 نسخه قابل چاپ