بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

پاليگورسکيت از جمله کاني هاي رسي فيبري فراوان در خاک هاي مناطق خشک و نيمه خشک و رسوب هاي ترشياري به ويژه در منطقه خاورميانه است. اين کار پژوهشي با هدف بررسي حضور کاني پاليگورسکيت در برخي از رسوب هاي ترشياري در ايران مرکزي و ايجاد ارتباط بين رسوب هاي حاوي اين کاني ها و زمين شناسي و جغرافياي ديرين اين منطقه انجام شده است. بدين منظور بر پايه مشاهدات صحرايي و آگاهي هاي ارايه شده در نقشه هاي زمين شناسي از رسوب هاي وابسته به دوره هاي مختلف ترشياري شامل پالئوسن، ائوسن، اليگوسن، اليگوسن - ميوسن، ميوسن و پليوسن در 12 نقطه نمونه برداري به صورت مرکب انجام شد. نمونه هاي گرفته شده پس از آماده سازي، با دستگاه پراش پرتو ايکس، ميکروسکوپ الکتروني عبوري و روبشي بررسي شدند. نتايج حاصل نشان داد که کاني پاليگورسکيت در رسوب هاي با سن پالئوسن، ائوسن و اليگوسن مشاهده نمي شود در حاليکه رسوب هاي با سن ميوسن و پليوسن حاوي مقادير قابل توجهي کاني پاليگورسکيت هستند. اسمکتيت فروانترين کاني همراه با پاليگورسکيت تشخيص داده شد. رسم نمودار پايداري کاني پاليگورسکيت در رسوب هاي مورد بررسي نشان داد که در رسوب هاي با سنين ميوسن و پليوسن پاليگورسکيت در مقايسه با کاني اسمکتيت پايدارتر بوده و در اين رسوب ها شرايط براي تشکيل کاني پاليگورسکيت از اسمکتيت محتمل به نظر مي رسد. حضور پاليگورسکيت در رسوب هاي دوران سوم اين مطلب را تاييد مي کند که يکي از منابع اصلي حضور پاليگورسکيت در خاک هاي ايران مرکزي و با احتمال زياد نقاط ديگر کشور با شرايط مشابه اين است که پاليگورسکيت از مواد مادري به ارث مي رسد. به نظر مي رسد که شرايط ژئوشيميايي درياي تتيس طي ترشياري و با حرکت از پالئوسن به پليوسن به تدريج براي تشکيل کاني پاليگورسکيت در رسوب هاي ترشياري ايران مرکزي فراهم شده و شرايط خشک حاکم بر بخش زيادي از اراضي مرکزي، جنوبي و شرقي کشور باعث پايداري بعدي اين کاني ها در خاک هاي تشکيل شده از اين رسوب ها شده است.

 نسخه قابل چاپ