بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

پراش پرتو ايكس (XRD) از ديرباز براي شناسايي نوع كاني هاي رسي مورد استفاده قرار گرفته است. استفاده از اين فناوري در شناخت رفتار ريزساختاري خاك هاي رسي نيز بسيار مفيد است. از آنجا كه شدت و موقعيت قله هاي پراش پرتو ايکس کاني هاي رسي متناسب با چگونگي قرارگيري پولک ها و تغيير در ضخامت لايه دوگانه آنها تغيير مي کند، اين روش مي تواند تا حدود زيادي بازگوكننده تغييرات رفتاري خاك هاي رسي در شرايط مختلف زيست محيطي باشد. به اين منظور، اين مقاله به بررسي تاثير ظرفيت و غلظت كاتيون ها بر نتايج پراش پرتو ايکس كاني رسي اسمكتيت (از ديدگاه ريزساختاري) و تناسب آن با چگونگي رسوب گذاري و تغييرات نفوذپذيري خاک (كه معرف رفتار خاك از ديدگاه درشت ساختاري است) مي پردازد. كاتيون هاي مورد استفاده در اين پژوهش، كاتيون سديم به صورت نمك هاي NaCl و Na₂CO₃ به عنوان كاتيون تک ظرفيتي و كاتيون هاي كلسيم و سرب به صورت نمك هاي CaCl₂ و Pb(NO₃)₂ به عنوان كاتيون هاي دو ظرفيتي بوده است. همچنين اين تغييرات در مورد سرب افزوده شده به نمونه اسمکتيت حاوي درصدهاي مختلف كلسيت (CaCO₃) نيز مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان دهنده آن است كه بر اثر برهم كنش نمك با کاني رسي، موقعيت و شدت قله اصلي رس ثابت نمي-ماند. اين در حالي است كه ساختار اين نمونه ها بر حسب ظرفيت و غلظت نمك موجود در ساختار خاك، به طور محسوسي تغيير مي کند. به طور كلي مي توان گفت با چشم پوشي از واكنش هاي پيچيده عوامل موجود در خاك- الكتروليت تعليقي، حضور غالب يك كاتيون در ساختار خاك سبب تغيير در ساختار خاک مي شود که اين تغيير از ديدگاه ريزساختاري (XRD) و نيز درشت ساختاري (مانند رسوب گذاري) قابل تشخيص است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد که حضور کربنات در افزايش ظرفيت خاک ميانگر بيش از حضور يون بي کربنات در افزايش پتانسيل سطحي رس در فرايند برهم کنش خاک- آلاينده تاثيرگذار است.

 نسخه قابل چاپ