بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

يکي از نواحي ايران که تحت تاثير پديده نوظهور گرد و غبار به دليل شرايط خشکسالي هاي اخير قرار گرفته، است استان خوزستان است. تداوم اين توفان ها سبب بروز اثرهاي نامطلوب زيستي و بروز خسارت هاي فراوان در زمينه هاي کشاورزي، صنعتي، حمل و نقل و سيستم هاي مخابراتي شده است. با توجه به عدم شناخت کافي از ويژگي هاي فيزيکي و شيميائي ذرات تشکيل دهنده گرد و غبار در ايران، لزوم يک بررسي جامع و سيستماتيک روي اين پديده در کشور کاملا احساس مي شد. امروزه علاوه بر تعيين شاخص هاي ژئوشيميايي ذرات گرد و غبار به منظور تعيين خاستگاه احتمالي ذرات، استفاده از بررسي هاي ايزوتوپي در تعيين خاستگاه توفان هاي گرد و غبار نيز به طور چشمگيري افزايش يافته است. يكي از اين روش هاي ايزوتوپي روش ايزوتوپي سري U-Th-Pb مي باشد. لذا در اين تحقيق به منظور تعيين منشا سرب موجود در گرد و غبار و نيز تعيين خاستگاه احتمالي مواد همراه ديگر، 26 نمونه از نمونه هاي گرد و غبار خوزستان به روش ICP-MS براي تعيين ايزوتوپ هاي سرب مورد بررسي قرار گرفتند. تركيب ژئوشيميايي سرب و ايزوتوپ هاي وابسته به آن نشان مي دهد كه ميانگين سرب در نمونه ها 10.95 ppm است كه از استانداردهاي موجود بالاتر بوده و مقدار ايزوتوپ هاي مختلف آن با ذرات در حد PM2.5 بيشتر است. همچنين مقايسه نسبت هاي ايزوتوپي سرب (²⁰⁶ Pb/²⁰⁴ pb, ²⁰⁷ pb/²⁰⁴ pb, ²⁰⁸ pb/²⁰⁴ pb, ²⁰⁷ pb/²⁰⁶ pb) با ميانگين اين نسبت ها در پوسته فوقاني، ماهيت متفاوت اين نسبت ها در گرد و غبار خوزستان را با تركيب پوسته نشان مي دهد. به طور كلي از مقايسه داده هاي به دست آمده در اين پژوهش با داده هاي ديگر سرب محيط هاي طبيعي، نشان مي دهد كه يك ناهمانندي در نسبت هاي ايزوتوپي گرد و غبار خوزستان با محيط هاي ياد شده وجود دارد. اين پيچيدگي مي تواند احتمالا به خاستگاه انسان زاد متفاوت ديگري از جمله فعاليت هاي نفتي وابسته باشد.

 نسخه قابل چاپ