مقالات مطالعات و پژوهش هاي شهري منطقه اي

شاخص هاي توسعه، عمده ترين معيار براي هدفگذاري، برنامه ريزي و ارزشيابي طرح هاي توسعه روستايي به شمار مي آيند. با بهره گيري از اين معيارها مي توان ميزان پيشرفت و يا تاثير طرح ها و پروژه هاي توسعه روستايي را در رسيدن به اهداف ارزيابي نمود. خلا موجود در اين زمينه باعث گرديده است تا تدوين برنامه هاي توسعه به  دور از شاخص هاي دقيق و مناسب انجام گيرد و هدفگذاري برنامه ها و ارزيابي آنها با مشکل مواجه شوند. از اين رو، اين مقاله در صدد است به تدوين و اعتبار سنجي شاخص هاي توسعه پايدار روستايي در ايران بپردازد تا برنامه ريزان و محققان توسعه روستايي بتوانند در مطالعات مسايل روستايي يا ارزيابي پروژه هاي روستايي از اين شاخص ها که به تاييد کارشناسان مسايل روستايي رسيده است، استفاده کنند. از اين رو، 112 شاخص در سه بعد اجتماعي- زيرساختي (55 شاخص)، اقتصادي (33 شاخص) و زيست- محيطي (24 شاخص) تدوين و از طريق پرسشنامه در معرض قضاوت و داوري 63 نفر از متخصصان دانشگاهي و سازمان هاي اجرايي قرار گرفت. براي اعتبار سنجي و دستيابي به اجماع نظر متخصصان علاوه بر آماره هاي ميانگين و انحراف معيار از آزمون هاي ضريب تغييرات و من ويتني استفاده شد. نتايج مطالعه نشان داد که از مجموع 112 شاخص مورد بررسي، 98 شاخص از نظر کارشناسان به عنوان شاخص هاي مناسب براي برنامه ريزي روستايي در شرايط ايران شناسايي شدند که از اين تعداد 45 شاخص به بعد اجتماعي و زيرساختي، 31 شاخص به بعد اقتصادي و 22 شاخص نيز به بعد زيست محيطي توسعه روستايي تعلق دارند. 

 نسخه قابل چاپ