مقالات مطالعات و پژوهش هاي شهري منطقه اي
شنبه 23 اردیبهشت 1391 8:34 PM
1 : مطالعات و پژوهش هاي شهري منطقه اي پاييز 1390; 3(10):1-22. |
سنجش عدالت فضايي يکپارچه خدمات عمومي شهري بر اساس توزيع جمعيت، قابليت دسترسي و کارايي در شهر ياسوج |
داداش پور هاشم*,رستمي فرامرز |
* دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران |
يكي از مهمترين پيامد هاي رشد شتابان شهرنشيني در دهه هاي اخير از هم پاشيدگي نظام توزيع مراكز خدماتي شهري بوده كه زمينه ساز نابرابري شهروندان در برخورداري از اين خدمات شده است. بنابراين مهمترين رسالت برنامه ريزان و مديران شهري در اين زمينه، تلاش براي دستيابي به آرمان «برابري فرصت ها» در دسترسي گروه هاي مختلف جامعه شهري به خدمات عمومي و از بين بردن تضاد در تامين فرصت ها است. هدف از اين تحقيق، تعيين شاخصي يكپارچه براي سنجش عدالت فضايي در توزيع خدمات عمومي شهري است. اين شاخص بر اساس توزيع جمعيت، قابليت دسترسي و كارايي خدمات، با بهره گيري از داده هاي مكاني شهر ياسوج، تحليل شده است. روش تحقيق به كار رفته در اين مقاله توصيفي – تحليلي است. ميزان دستيابي ساكنين به خدمات عمومي با استفاده از مدل تحليل شبكه دسترسي، مدل تحليل سلسله مراتبي و مدل خودهمبستگي فضايي محلي، تعين شده است. از ضريب جيني براي تحليل نابرابري دستيابي به خدمات شهري و از ضريب موران براي تحليل معناداري الگوي توزيع در سطح شهر استفاده شده است. نتايج يافته ها از بررسي ضريب جيني، بيانگر نابرابري توزيع در ميزان دستيابي ساكنين به خدمات شهري و ضريب موران، بيانگر معناداري الگوي توزيع اين بي عدالتي ها در ميان بلوک هاي شهري است. به طوري كه ميزان سنجش عدالت فضايي محله هاي مركزي و جنوب شرقي شهر، بالاتر از ميانگين بوده كه به نوعي، نسبت به جمعيت خود برخورداري بيشتري از خدمات داشته درحاليکه اين نسبت در محله هاي غرب، شمال شرق و شمال غرب شهر، كمتر از ميانگين بوده که بيانگر برخورداري کمتر اين محلات نسبت به جمعيت آنهاست، که نشان از «دوگانگي شهري» در ياسوج است. در كل، توزيع خدمات عمومي شهري بر اساس قابليت دسترسي، كارايي و توزيع جمعيت، عادلانه صورت نگرفته و نسبت برخورداري از خدمات در بخش قابل توجهي از شهر (66 درصد)، كمتر از نسبت جمعيتي آن است. |
كليد واژه: خدمات عمومي شهري، قابليت دسترسي، کارايي، شاخص يكپارچه عدالت فضايي، شهر ياسوج |
نسخه قابل چاپ |