مقالات مطالعات برنامه درسی

نظام‌هاي آموزش‌ و پرورش‌ همواره‌ در معرض‌ اصلاح‌ و تغيير قرار دارند. عمده‌ترين‌ دلايل‌ اين‌ اصلاحات‌ همسو كردن‌ نظام‌ آموزشي‌ با تحولات‌ و تغييرات‌ سياسي‌، اقتصادي‌ و اجتماعي‌ است‌ و در دهه‌هاي اخير موجب سرعت بخشيدن به اصلاحات اقتصادي بوده است. لذا توجه‌ به‌ اصلاح‌ نظام‌ آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي‌، به‌ عنوان‌ ابزار مهمي‌ براي‌ تربيت‌ و افزايش‌ كارايي‌ و بهره وري نيروهاي‌ انساني‌ به منظور‌ زمينه‌‌سازي‌ اصلاحات‌ و توسعه‌ اقتصادي‌، مي‌تواند از اولويت‌‌هاي‌ اصلي‌ اصلاح‌ نظام‌ آموزشي‌ كشور باشد.
يكي‌ از كشورهايي‌ كه‌ در اواخر دهه‌ 1980 ميلادي در شرايط‌ نسبتا مشابهي‌ با شرايط‌ امروز كشور ما (مانند تكيه‌ بر‌ صدور مواد خام‌، اقتصاد حمايتي،‌ و مواجهه‌ با بيكاري‌ جوانان‌، ركود اقتصادي، وسعت سرزمين، پراكندگي‌ جغرافيايي‌ و تنوع‌ فرهنگي) قرار داشت کشور استراليا است‌ كه‌ در اوايل‌ دهه‌ 1990 با تأكيد بر اصلاح‌ نظام‌ آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي‌ توسعه‌ اقتصادي‌ را آغاز كرد و در پايان اين‌ دهه‌ و شروع قرن بيست و يكم به‌ موفقيت‌هاي‌ چشمگيري‌ نائل‌ شد. از اين رو، بررسي ويژگي هاي اين نظام مي تواند درس هايي براي اصلاح آموزش فني و تکميلي وجود دارد كه‌ امكان‌ تحرك‌ و انعطاف‌ پذيري‌ اين‌ سيستم‌ را در پاسخ‌گويي‌ به‌ نيازهاي‌ صنعت‌ و همچنين‌ توسعه‌ و اصلاح‌ مستمر آن‌ فراهم‌ مي‌سازد. اين‌ ويژگي‌ها عبارتند از: 1. استقلال‌ سازماني‌ نظام‌ آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي،‌ 2. ارتباط‌ با بخش‌ توليد و خدمات،‌ 3. ايجاد مراكز پژوهشي‌ و ارتباط‌ با دانشگاه‌ها و مراكز علمي.
اين‌ مقاله،‌ با توصيف و بررسي كاربرد اين‌ ويژگي‌ ها در آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي‌ ايران،‌ نشان‌ داده‌ است‌ كه‌ توجه‌ به‌ آنها مي‌تواند به اصلاح‌ نظام‌ آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي‌ ايران‌ كمك نمايد. البته‌ تحقق‌ اين‌ اصلاحات‌ نيازمند ايجاد بسترهايي‌ مانند پژوهشي شدن‌ ساختار دانشگاه ها و تاسيس‌ مراكز پژوهشي‌ در زمينه‌ آموزش‌هاي‌ فني‌ و حرفه‌اي‌ و همچنين‌ تاسيس‌ و توسعه‌ نهادهاي‌ مدني حرفه اي است‌ تا به كمك‌ آنها بتوان‌ سازمان‌هاي مياني تاسيس‌ نمود كه‌ قادر باشد رابطه‌ مستمر بين‌ آموزش‌ و بخش‌ توليد را فراهم‌ سازد. در پايان‌ مقاله‌ نيز پيشنهادهايي‌ براي‌ اصلاح‌ نظام‌ آموزش‌ فني‌ و حرفه‌اي‌ ايران ارائه‌ شده‌ است‌.

 نسخه قابل چاپ