پاسخ به:بانک مقالات زنان
جمعه 22 اردیبهشت 1391 7:42 PM
5 : مطالعات زنان بهار 1384; 3(7):105-128. |
جنبش زنان ايران؛ از ايستايي تا پويايي |
عطارزاده مجتبي,مصفا نسرين |
هويت خواهي در درون زنان ايران همواره چونان آتشي شعله مي کشد. اما با همه ي تفاوت ها و نابرابري هاي نابه جا، به دليل نبود شرايط لازم فکري، امکان شکل گيري حرکتي عمومي براي پاس داري از حقوق زنان و نوزايي ارج و منزلت آنان فراهم نبود. از سوي ديگر ناباوري و اعتماد به نفس نداشتن زنان که همواره در طول تاريخ هستي خود را در پرتو مردي ديگر (پدر يا شوهر) تعريف شده مي يافتند، و از سوي ديگر نبود نگرش عمومي به توان مندي زن براي ايفاي نقشي مستقل، به تداوم بي بهره گي و کناره گيري زنان از عرصه ي عمومي و خلاصه شدن نقش آنان به ايفاي وظيفه ي مادري يا همسري. صرف در عرصه ي خصوصي کمک نمود. تا سال ها پس از آن که نخستين اعتراض ها به فرودستي زن در برابر مرد در پي حضور زنان در عرصه ي توليد اقتصادي در غرب آغاز شد، در جامعه ي ايراني به دليل نبود تجربه ي مدرنيته و دست آوردهاي آن، هنوز واکنشي براي دگرگوني و بهبود وضع زنان ديده نمي شد. شايد بتوان نخستين نشانه هاي يک حرکت جمعي در اين زمينه را نهضت مشروطه دانست که در پي با افزايش آگاهي از دگرگوني وضع زنان در فراسوي مرزها، زمينه ي کامل اين حرکت فراهم شد. رژيم پهلوي با آگاهي از اراده ي تواناي زنان براي حضور در عرصه ي عمومي زيرکانه با اعطاي آزادي هاي نسبي، با منت نهادن بر سر زنان ايراني، ولايت مردسالارانه ي خود را بر سر آنان تداوم بخشيد. شکل گيري انقلاب ايران فرصتي مناسب براي توده هاي فرهيخته و دانش آموخته ي زنان ايراني بود که بتوانند جدا و رها از منت مردان براي دست يابي به منش و ارج والاي خود تلاش کنند. ايده هاي شايسته مداري اسلام که به دور از سنجه هايي هم چون جنسيت نگرش به گوهر انساني و بهره گيري از توانايي هاي افراد را وعده مي داد، چنان کششي داشت که زنان را با قدرت به خود کشيد و به آينده اميدوار کرد. اما تداوم و نهادينه شدن باورهاي سنتي که هم چنان چهره ي پسنديده ي زن را تنها در همسرداري بهتر و بچه داري مي ديد، موانعي بر سر راه جنبش آغاز شده ي زنان براي بازيافت هويت خود نهاد که آنان را به واکنش واداشت که در نتيجه راه برون رفت از اين وضعيت را اقدام مستقل اجتماعي – و نه سياسي – دانستند. |
كليد واژه: هويت؛ زنان؛ جنبش اجتماعي؛ فمينيسم؛ انقلاب اسلامي ايران |
نسخه قابل چاپ |