پاسخ به:بانک مقالات زنان
دوشنبه 11 اردیبهشت 1391 11:08 PM
7 : زن در توسعه و سياست (پژوهش زنان) پاييز 1387; 6(3):155-169. |
جنسيت و قدرت در سياست نامه خواجه نظام الملک |
پيرا فاطمه* |
* پژوهشكده تاريخ، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي |
پيروزي طغرل در دندانقان در 431 ق. آغازگر دوره سلاجقه در ايران است. عصري که نقطه اوج آن را پادشاهي ده ساله آلپ ارسلان (65-455 ق.) و سلطنت بيست ساله پسرش ملکشاه (85-465 ق.) تشكيل مي داد. البته اين دوره وحدت سي ساله را مي بايست عصر وزير خواجه نظام الملک نيز ناميد. وي رايزن خردمند سلاطين سلجوقي بود، که ولي نعمتان ترک خود را تشويق مي کرد، بر سنت ايرانشهري چون پادشاهي مطلق عمل كنند و در كتابش سياست نامه نه تنها به نظريه پردازي درباره شيوه حكومت داري پرداخت، بلکه اميدوار بود طرح و نمونه دقيقي ارايه دهد که امپراتوري شرقي را مطابق آن بسازد. مقاله حاضر قصد دارد مساله جنسيت را همچون بسياري از پديده هاي انساني و اجتماعي در قالب نظام فرهنگي يک جامعه بررسي كند. در اين پژوهش تاريخي كتاب سياست نامه متني از اواخر قرن پنجم ق. به عنوان عرضه كننده نظام فرهنگي جامعه ايران در دوره مورد بحث انتخاب شده است. پس از معرفي جامعه و آن عصر، با تشريح محتواي متن و طبقه بندي استدلال هاي ارايه شده به وسيله نويسنده، پديده جنسيت و قدرت را در انديشه خواجه نظام الملك تجزيه و تحليل خواهيم کرد. طي اين تحقيق درمي يابيم كه انديشه هاي وزير بزرگ سلاجقه در مورد زنان بيشتر متاثر از سنن كهن ايرانشهري است تا روح و قوانين اسلامي. |
كليد واژه: جنسيت، قدرت، سياستنامه، نظام الملك، زن، سلاجقه |
نسخه قابل چاپ |