بانک مقالات علوم ارتباطات اجتماعي

تلويزيون يکي از عوامل تاثيرگذار در شکل دهي به فرهنگ مصرف در جامعه است. يافته هاي پژوهشي طي دو دهه اخير نشان مي دهند که برنامه هاي تلويزيوني (سريال ها و آگهي هاي بازرگاني) بيشتر به بازنمايي سبک زندگي طبقات مرفه پرداخته اند و از اين طريق، عناصر مصرف تجملي را به نمايش درآورده اند. در پژوهش حاضر، در خصوص اثرات رسانه ها، از نظريه کاشت و در مورد نحوه مواجهه مخاطب با پيام هاي رسانه، از نظريه استفاده و رضامندي بهره گرفته شده است. بر اساس نظريه کاشت، محتواي برنامه هاي تلويزيوني در دراز مدت مي تواند ارزش ها و نگرش هاي مخاطبان را شکل دهد، در بررسي محتواي مجموعه هاي تلويزيوني و آگهي هاي بازرگاني، سازوکار هايي شناسايي شدند که در فرايند برنامه سازي مي توانند سبک مصرف تجملي را شکل دهند. اين سازوکارها عبارتند از: سناريو، فضاسازي و بازنمايي. با اين حال، بر مبناي رويکرد استفاده و رضامندي استدلال مي شود که پيام هاي ياد شده، تاثيري مستقيم و يکسان بر همه مخاطبان نخواهند داشت.
نتيجه کلي پژوهش آن است که در محتواي برنامه هاي تلويزيون، عناصري وجود دارد که مي تواند زمينه ساز ايجاد نگرش مصرف تجملي در مخاطبان شود، اما مخاطبان در مواجهه با اين پيام ها، بر حسب ويژگي هاي روان شناختي خود واکنش هاي متفاوتي نشان مي دهند و به اين ترتيب، تاثيرات متفاوتي از اين پيام ها دريافت مي کنند.

 نسخه قابل چاپ